Людзі, якія не маюць надзеі, шукаюць у сваім жыцці толькі адмоўныя моманты і зусім не бачаць таго станоўчага і пазітыўнага, якое зусім блізка, толькі трэба правільна накіраваць свой позірк. Наша хрысціянская задача – абвяшчаць свету “Евангелле надзеі”, а таксама ўмацоўваць тую надзею, якая ў нас ужо ёсць.

У час пандэміі мы рызыкуем трапіць у “экзістэнцыяльную пустэчу”, калі пасля смерці блізкіх ці знаёмых або з-за цяжкай хваробы мы можам згубіць надзею і забыцца аб сэнсе жыцця, маральнага і духоўнага. У такія моманты мы становімся вельмі падобнымі да вучняў з Эмауса: “А мы спадзяваліся...” (Лк 24, 21).

Міф пра зямны рай прынёс зняволенне і цывілізацыю смерці. Страх перад заўтрашнім днём, няўпэўненасць, боязь, якая паралізуе альбо правакуе да прыняцця пэўных рашэнняў ці канцэнтруе ўвагу толькі на “сёння”, шукаючы ўсяго, што магло б яго задаволіць і суцешыць.

Як людзі веры мы павінны заўсёды памятаць, што жыццё чалавека – гэта пастаяннае чаканне. Сённяшні дзень ніколі цалкам не задаволіць, хоць мы яго і трактуем як шчаслівы. Нам заўсёды чагосьці не хапае. І гэта нармальна, бо мы чакаем лепшых дзён, лепшых часоў.

Сапраўдная надзея нараджаецца ў чалавеку тады, калі ён адчуе нястачу не чагосьці, а Кагосьці. І гэта надзея будзе апраўдана. Бо толькі чалавек надзеі, які моцна верыць у Езуса Хрыста, здольны адважна глядзець у будучыню (пар. Клс 1, 27). Такім людзям належыць лепшае заўтра, бо з моцнай надзеяй яны перамогуць усе спакусы песімізму і роспачы.

У вучэнні Другога Ватыканскага Сабору Касцёл прадстаўляе Марыю Унебаўзятую як знак вялікай надзеі і суцяшэння. Яна крыніца надзеі для ўсяго Касцёла, “Абяцанне Бога”. У цяжкія і цёмныя хвіліны свайго жыцця чалавек здольны ўбачыць у Марыі “Панну надзеі” як узор для ўсіх вернікаў. Праз такую сустрэчу чалавек адкрывае сваё сэрца, якое вельмі часта бывае перапоўнена горыччу і болем (асабліва зараз з-за смерці блізкіх людзей і хваробы COVID-19). А праз Яе прысутнасць чалавек упускае ў сваё сэрца “Божае паветра”, якое з’яўляецца крыніцай суцяшэння (пар. Флп 2, 1).

Яна сярод усіх вернікаў, Яна сярод нас! Яна ж была і з Хрыстом. Марыя – першая асоба, якая цалкам адчула Яго моц уваскрашэння праз веру, любоў і дасканалую сувязь з Хрыстом. Таму Марыя з’яўляецца ўзорам вялікай надзеі для чалавека і ўсяго Сусвету. Яна пастаянна пабуджае і заахвочвае ўвесь свет узрастаць у святасці і прыпадабняцца Хрысту.

“Марыя, у Табе наша надзея!” – гэта дэвіз бягучага года ў санктуарыі Каралевы нашых сем’яў у Тракелях. Паспрабуем знайсці час, каб быць з Ёй і прыгледзецца да Яе, бо яна часта з’яўляецца апошнім шанцам, каб жыць далей. У цяжкія жыццёвыя моманты давайце не будзем губляць кантроль над сабой, таму што паніка і роспач могуць забіць нас хутчэй, чым смага і голад. У цяжкія хвіліны Бог дазваляе нам знайсці сябе, бо ў пакутах мы знойдзем сапраўдны сэнс любові. Горад без людзей – гэта не горад, і свет без любові – не хрысціянскі свет. Не будзем будаваць сваю святасць на страху і ўтойванні ад Бога, але будзем святлом у цемры. Чалавек створаны не для таго, каб зразумець жыццё, а каб пражыць яго. Мы патрэбныя свету, хоць, на першы погляд, і з’яўляемся святлом толькі ў сваіх дамах. Любіце жыццё і будуйце яго шчаслівым і святым разам з Марыяй, Тракельскаю Паннай. З Марыяй мы зможам адрадзіцца да новага жыцця!

Кусташ санктуарыя ў Тракелях

кс. Юрый Бяганскі

Цёплым суботнім вечарам 25 ліпеня вернікі іўеўскай парафіі святых апосталаў Пятра і Паўла сабраліся каля цудадзейнага абраза Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях (Радунскі дэканат).

Штогод на тракельскі фэст, які адбываецца ў другую пятніцу і суботу ліпеня, збіраюцца тысячы пілігрымаў. Але сёлета пандэмія каранавірусу змяніла планы вернікаў. Пілігрымкі былі адменены, а сама дыяцэзіянальная ўрачыстасць перанесена на невядомы срок.

Пандэмія каранавірусу змяніла ўсе планы каталіцкай моладзі, якая ў летні час ахвотна ўдзельнічала ў пілігрымках і розных сустрэчах, якія арганізоўваліся ў парафіях.

30 ліпеня міністранты з Іўя здзейснілі падарожжа ў Будслаў. На сваім шляху група з дзевяці чалавек наведала таксама мінскую архікатэдру і касцёл у Вішневе.

З 4 па 7 кастрычніка ў санктуарыі Гродзенскай дыяцэзіі Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях (Радунскі дэканат) адбылося аднаўленне святых парафіяльных місій. Духоўныя практыкаванні праводзілі айцы рэдэмптарысты Анджэй Ядкоўскі і Віктар Бохан.

15 жніўня парафія ў Сапоцкіне адзначала адпустовую ўрачыстасць Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі. У гэты дзень вернікі таксама дзякуюць Богу за сёлетнія плёны, якія дала зямля.

11 ліпеня ў Тракелях святой Імшой, якую ўзначаліў Апостальскі нунцый у Беларусі арцыбіскуп Антэ Ёзіч, завяршыліся адпустовыя ўрачыстасці Маці Божай Каралевы нашых сем’яў. Сёлета яны праходзілі пад дэвізам “Марыя, у Табе наша надзея”.

У Эўхарыстыі ўдзельнічалі Апостальскі адміністратар sede vacante Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі біскуп Казімір Велікаселец, біскуп Гродзенскі Аляксандр Кашкевіч, генеральны вікарый Гродзенскай дыяцэзіі біскуп Юзаф Станеўскі, генеральны вікарый Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі біскуп Юрый Касабуцкі, біскупскі вікарый для горада Магілёва і Магілёўскай вобласці біскуп Аляксандр Яшэўскі SDB, святары.

Вітаючы ўдзельнікаў, біскуп Аляксандр Кашкевіч адзначыў, што прысутнасць Апостальскага нунцыя набліжае асобу Папы Францішка, якога асабліва ў гэты час, калі ён знаходзіцца ў шпіталі, падтрымліваюць сваімі малітвамі вернікі дыяцэзіі.

Біскуп падкрэсліў, што для прадстаўніка Папы гэта першая нагода прыгледзецца да вернікаў і сем’яў дыяцэзіі, якія перад літургіяй аднавілі сужэнскія абяцанні, зноў запрасіўшы Бога ў сваё жыццё.

Пастыр Касцёла на Гродзеншчыне прывітаў таксама прысутных прадстаўнікоў мясцовых і раённых уладаў на чале са старшынёй Воранаўскага райвыканкама Дзмітрыем Заxарчуком.

Біскуп адзначыў, што Марыя ведае ўсе чалавечыя цярпенні і надзеі, бо адчувае па-мацярынску ўсе змаганні паміж дабром і злом, святлом і цемрай, якія ўзварушваюць свет.

“Таму ў салідарнасці веры, любові і надзеі мы становімся сёння перад цудадзейнай выявай нашай нябеснай Маці. Не толькі каб прасіць аб духоўных ласках, бо Яна іх для нас заўсёды, нястомна просіць, але і каб у Яе пакорна пытацца, што павінны рабіць, каб споўніць Яе матчыну добрую параду з Каны Галілейскай: “Учыніце ўсё, што Мой Сын вам скажа””, – дадаў іерарх.

У гаміліі Апостальскі нунцый адзначыў, што вельмі рады магчымасці ўзначаліць сёлетнія ўрачыстасці ў дыяцэзіяльным санктуарыі і са шматлікімі пілігрымамі маліцца перад цудатворным абразом Маці Божай Каралевы нашых сем’яў.

Па словах іерарха, гэты абраз натхняе вернікаў кожны год і дае новыя духоўныя сілы, каб перажыць цяжкасці, з якімі яны сутыкаюцца на зямным шляху.

Прадстаўнік Папы дадаў, што дзякуючы Маці Божай Тракельскай гістарычная святыня становіцца ўсё больш прывабнай для вернікаў, якія знаходзяць там адпачынак, супакой, адказы на пытанні, натхненне для штодзённага жыцця, здароўе і падтрымку ў хваробе.

“Я ўпэўнены, што кожны з вас знойдзе свой асабісты спосаб наблізіцца да абраза Маці Божай Тракельскай, адкрыць сваё сэрца і папрасіць Божых ласкаў для штодзённага жыцця, асабліва ў гэты перыяд пандэміі каранавірусу”, – сказаў Апостальскі нунцый.

Арцыбіскуп заахвоціў звяртацца да Маці Божай, каб Яна прыйшла на дапамогу і абараніла чалавецтва ад усялякай заразы і пошасці, якія пагражаюць жыццю і яго годнасці, і каб усе маглі стаць усыноўленымі дзецьмі, якія не баяцца новых праблем сучаснага свету.

Разважаючы над фрагментам Евангелля пра візіт Марыі да Альжбеты, прадстаўнік Папы адзначыў, што Маці Божая дае прыклад таго, як праявіць увагу да іншых, асабліва да тых, хто пакутуе і апынуўся на перыферыі жыцця.

“Мы не можам быць пасіўнымі альбо абыякавымі да іншых, чакаючы лепшых часоў. Кожны момант адпаведны для таго, каб дзейнічаць і радаваць іншага, як гэта зрабіла Марыя, наведваючы Альжбету”, – дадаў іерарх.

На заканчэнне Імшы да ўдзельнікаў звярнуўся старшыня Воранаўскага райвыканкама Дзмітрый Захарчук, які падкрэсліў, што цудадзейная ікона аб’ядноўвае прадстаўнікоў розных пакаленняў і ўзбагачае сучаснасць новым зместам.

“Няхай веліч і значнасць свята адчувае кожны з прысутных і няхай праз стагоддзі гучыць у Тракелях малітва за нашу краіну і яе народ, за нашу малую радзіму – Воранаўшчыну”, – пажадаў старшыня райвыканкама.

На заканчэнне ўрачыстасцяў, падчас якіх дзякавалі за 30 гадоў існавання Гродзенскай дыяцэзіі і за яе першага біскупа Аляксандра Кашкевіча, які сёлета адзначае таксама 30-ю гадавіну з часу прыняцця біскупскай сакры, да прысутных звярнуўся кусташ санктуарыя кс. доктар Юрый Бяганскі.

“Няхай Маці Тракельская ўзбагачае вашыя сэрцы і адорвае вас ласкаю здароўя на наступны год плённай працы. Дазвольце Хрысту быць у вашых сем’ях, бо сям’я без Бога пазбаўлена сапраўднай любові і супакою”, – сказаў святар, падзякаваўшы ўсім за ўдзел.

Пасля завяршэння ўрачыстасцяў вернікі не спяшаліся пакідаць гасцінныя Тракелі. Яны працяглы час гулялі па добраўпарадкаванай тэрыторыі ля касцёла, дзе можна было адпачыць і парадавацца хараству прыроды, а на памяць пра ўрачыстасці зрабіць фота.

Кс. Юрый Марціновіч

Фота: Вольга Сяліцкая

30 жніўня ў дыяцэзіяльным санктуарыі Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях (Радунскі дэканат) на заканчэнне Дзён малітвы-падзякі Маці Божай Тракельскай за атрыманыя дары святую Імшу ўзначаліў біскуп Гродзенскі Аляксандр Кашкевіч.

Апоўначы 19 ліпеня ў Гудагаі працэсіяй святла з паходнямі і цудадзейным абразом Маці Божай Шкаплернай распачалася ўрачыстая святая Імша, цэлебрацыю якой узначаліў біскуп Віцебскі Алег Буткевіч.

5 жніўня біскуп Гродзенскі Аляксандр Кашкевіч узначаліў вячэрнюю святую Імшу ў гродзенскай катэдры св. Францішка Ксаверыя на заканчэнне сёлетніх урачыстасцяў у гонар Маці Божай Кангрэгацкай – Апякункі студэнтаў і Заступніцы города над Нёманам.

5 ліпеня ў дыяцэзіяльным санктуарыі Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях (Радунскі дэканат) зноў сабраліся шматлікія пілігрымы. Некаторыя прыбылі на аўтамабілях, іншыя рашыліся на пешыя або роварныя пілігрымкі ў індывідуальным парадку.

21–22 жніўня ў Лагішыне адбыліся традыцыйныя ўрачыстасці на ўшанаванне Маці Божай Каралевы Палесся, галоўнай Апякункі Пінскай дыяцэзіі.

16 жніўня ў санктуарый Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях прыбылі на супольную малітву пілігрымы на роварах.

25 ліпеня адбылася пілігрымка вернікаў гродзенскай парафіі бл. Мар’яны Бярнацкай у санктуарый Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях.

10 ліпеня з Сурвілішак вырушыла 23-я пілігрымка Іўеўскага дэканату да Маці Божай Тракельскай.

19 ліпеня ў гудагайскім санктуарыі завяршыліся штогадовыя ўрачыстасці ў гонар Маці Божай Шкаплернай, у якіх сёлета ўзялі ўдзел некалькі тысяч чалавек.

14 чэрвеня, у нядзелю Усіх святых беларускага народу, вернікі грэка-каталіцкай парафіі Маці Божай Фацімскай у Гродне традыцыйна ўшанавалі памяць благаслаўлёнай Мар’яны Бярнацкай.

5 верасня ў дзяцей з парафіі святых апосталаў Пятра і Паўла ў Іўі, якія нядаўна прыступілі да Першай Камуніі, заканчваўся “Белы тыдзень”, як называецца тыдзень пасля яе прыняцця. У гэты дзень дзеці разам з пробашчам парафіі кс. Янам Гавецкім здзейснілі пілігрымку ў санктуарый Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях.

Стала традыцыяй, што дзеці, якія ўпершыню прымаюць Езуса Хрыста ў святой Камуніі, на заканчэнне так званага “белага тыдня” пасля гэтай падзеі наведваюць розныя санктуарыі.

10 ліпеня, другі дзень дыяцэзіяльных урачыстасцяў у санктуарыі Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях, пачаўся з аднаўлення сужэнскіх абяцанняў.

Свае абяцанні аднавілі больш за 50 пар. Як маладыя пары, так і тыя, якія разам ужо некалькі дзясяткаў гадоў, сабраліся, каб зноў прынесці прысягу любові, вернасці, павагі і жыцця разам да смерці ў згодзе i еднасці.

Цырымонію ўзначаліў дапаможны біскуп Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі Аляксандр Яшэўскі SDB. На заканчэнне кусташ санктуарыя кс. канонік Юрый Бяганскі запрасіў сужэнцаў да супольнага танцу.

Аднаўленне сужэнскіх абяцанняў у тракельскім санктуарыі стала традыцыяй, бо дзе, як не ў гэтым месцы, у якім асаблівым чынам моляцца за сем’і, сужэнцы маюць магчымасць адрадзіць свае адносіны і ўдасканальвацца ў любові.

Затым адпустовыя ўрачыстасці Маці Божай Каралевы нашых сем’яў, якія сёлета праходзілі пад дэвізам “З Марыяй да супакою і еднасці”, завяршыліся святой Імшой, якую ўзначаліў старшыня Канферэнцыі Каталіцкіх Біскупаў у Беларусі біскуп Віцебскі Алег Буткевіч. У Эўхарыстыі ўдзельнічалі арцыбіскуп эмерыт Тадэвуш Кандрусевіч, біскуп Гродзенскі Аляксандр Кашкевіч, дапаможны біскуп Пінскай дыяцэзіі Казімір Велікаселец, дапаможны біскуп Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі Аляксандр Яшэўскі SDB.

Як падкрэсліў, вітаючы ўдзельнікаў, біскуп Аляксандр Кашкевіч, тракельскі санктуарый – месца, дзе кожны пілігрым павінен усвядоміць, што Марыя – наша правадніца і настаўніца ў будаўніцтве адзінства і міру ў сем’ях, сярод суседзяў, на працы і вучобе.

“Марыя, Маці людзей, добра ведае патрэбы і жаданні чалавецтва. Ёй вядомыя ўсе нашы чалавечыя цярпенні і надзеі. Яна адчувае па-мацярынску ўсе змаганні паміж дабром і злом, святлом і цемрай”, – дадаў іерарх.

Пастыр Касцёла на Гродзеншчыне прывітаў таксама прысутных прадстаўнікоў раённых уладаў: старшыню Воранаўскага райвыканкама Дзмітрыя Захарчукa i старшыню Лідскага райвыканкама Сяргея Ложачніка.

У гаміліі арцыбіскуп эмерыт Тадэвуш Кандрусевіч закрануў актуальную тэму захавання міру. Ён адзначыў, што праблема міру існуе ад пачатку стварэння і пачалася ад забойства Каінам свайго брата Абэля.

Па словах арцыбіскупа, нягледзячы на шматлікія намаганні ў справе ўсталявання міру, яго як не было, так і няма; працягваецца грамадска-палітычны крызіс у нашай краіне, у выніку якога грамадства падзялілася; падзеі ва Украіне і рост напружанасці ў свеце нагадваюць аб тым, што вайна ўсё мацней грукае ў нашыя дзверы.

Іерарх дадаў, што намаганняў міжнародных і грамадскіх арганізацый у справе вырашэння грамадска-палітычных, міграцыйных, збройных і іншых канфлікаў мала, неабходна Божая дапамога, нездарма Езус кажа, што без Яго нічога не зробім.

Адзначыўшы, што ў гэты дзень вернікі накіроўваюць свой позірк на Марыю – Каралеву супакою, і разважаючы на тэму міру і вайны, арцыбіскуп засяродзіў увагу на фацімскіх аб’яўленнях Марыі, якія мелі рашучы ўплыў на гісторыю Беларусі і ўсяго свету. Ён нагадаў, што ў іх Божая Маці заклікала да малітвы і перамены людскіх сэрцаў з мэтай усталявання міру і прадухілення небяспекі атэізацыі нашай зямлі.

“Чалавецтва не паслухала, і Марыя прадказала Другую сусветную вайну і ганенні на веру. Але не пакінула нас без надзеі, сказаўшы, што Яе Беззаганнае Сэрца затрыўмфуе і нашыя землі навернуцца. Працэс навяртання патрабуе кардынальнай змены жыцця, якое павінна будавацца на евангельскіх каштоўнасцях.

Трыццаць гадоў таму мы атрымалі свабоду веравызнання. Свабода – гэта вялікі Божы дар і адначасова заданне, з якім мы не спраўляемся. Мы разумеем свабоду як усёдазволенасць, у той час як сапраўдная свабода – гэта жыццё згодна з Божым законам, які дадзены нам для нашага дабра. Хрыстус кажа: пазнайце праўду і яна ўчыніць вас свабоднымі. На жаль, мы імкнёмся змяняць праўду і дастасоўваць яе да тэндэнцый сучаснасці. Гэтым мы прыпадабняемся свету з яго заганамі, а не Богу”, – сказаў арцыбіскуп.

“Марыя ў Фаціме прадракла навяртанне і мір на пэўны час. Ці мы належным чынам успрымаем Яе словы: на пэўны час! Ці ў святле пагрозы трэцяй сусветнай вайны яны не з’яўляюцца перасцярогай для нас? У 1917 годзе людзі адкінулі Бога, і сталася бяда. Ці мы не паўтараем мы тое ж самае? – дадаў іерарх. – Сучасны свет адкідвае Бога. Вера з’яўляецца толькі фасадам без унутранага пераканання.

Крызіс веры – гэта праблема сучаснасці. На жаль, мы нярэдка стараемся яе падсалоджваць, мяркуючы, што пэўны рэлігійны дух усё яшчэ захоўваецца. Будслаўскі, Тракельскі, Гудагайскі, Браслаўскі, Лагішынскі і іншыя фэсты з вялікай колькасцю пілігрымаў укалыхваюць нас. Маўляў, усё добра і няма чаго хвалявацца.

Гэта толькі вонкавы бок медаля нашага хрысціянства. Другі бок сведчыць аб тым, што за гэтай рэлігійнай вопраткай вера старэе і гасне. Элегантны гардэроб рэлігійнага адзення не заўсёды адпавядае жывой веры. Рэлігійныя практыкі не павінны зводзіцца толькі да традыцыйнага паўтарэння мінулага рэпертуару, але быць выразам жывой і адкрытай веры”.

Па словах арцыбіскупа, надзея ў Марыі, фацімскія аб’яўленні якой з’яўляюцца актуальнымі, а іх сэнс заключаецца ў двух словах: “калі так” і “калі не”. “Гэта азначае: калі будзеце маліцца і навяртацца, то ўсё будзе добра, калі не – будуць праблемы. Спакой не будуецца праз святочныя віншаванні, паэзію ці пустыя слоганы. Мір магчымы праз жыццё паводле вучэння Караля супакою – Езуса Хрыста. Ён, паміраючы на крыжы, аб’яднаў усе народы і ўчыніў іх адным народам. Кожны з нас павінен ажыццяўляць вучэнне Хрыста з мэтай будаваць мір. Толькі тады, калі мір будзе ў нашых сэрцах, ён стане магчымым у свеце”, – звярнуў увагу іерарх.

У канцы гаміліі арцыбіскуп Кандрусевіч у малітоўнай форме звярнуўся да Марыі: “Каралева супакою, адведай нас і прывядзі да Езуса, каб скіраваў нашыя ногі на шлях міру”.

На заканчэнне Імшы да ўдзельнікаў звярнуўся старшыня Воранаўскага райвыканкама Дзмітрый Захарчук, які падкрэсліў, што кожны год у Тракелі сыходзяцца тысячы пілігрымаў, каб наблізіцца да нябеснай Заступніцы, атрымаць духоўную падтрымку.

“Марыя дапамагае аб’ядноўваць прадстаўнікоў розных пакаленняў, будучыню і мінулае, каб узбагачаць новым зместам сучаснасць. Няхай праз стагоддзі ў Тракелях гучыць малітва за Беларусь, яе народ, нашу малую радзіму – Воранаўшчыну”, – сказаў старшыня райвыканкама.

Падзячным лістом Воранаўскага раённага Савета дэпутатаў быў узнагароджаны кусташ санктуарыя кс. канонік Юрый Бяганскі, дзякуючы намаганням якога тракельскі касцёл, шэдэўр драўлянага дойлідства, стаў адметным і прывабным для пілігрымаў і турыстаў не толькі цудадзейным абразом, але і створанай вакол прыгажосцю.

Словы павагі да прысутных і віншаванні з нагоды свята выказаў таксама кіраўнік Лідскага раёна Сяргей Ложачнік.

Пасля завяршэння ўрачыстасцяў вернікі не спяшаліся пакідаць гасцінныя Тракелі. Яны працяглы час гулялі па добраўпарадкаванай тэрыторыі ля касцёла, дзе можна было адпачыць і парадавацца хараству прыроды, а на памяць пра ўрачыстасці зрабіць фота.

Прэс-служба Гродзенскай дыяцэзіі

Фота: Вольга Сяліцкая

З 10 па 15 жніўня невялікая група з Гродна арганізавала індывідуальную пілігрымку на роварах у санктуарый Віцебскай дыяцэзіі Маці Божай Валадаркі Азёраў у Браславе.

2 ліпеня ў дыяцэзіяльным санктуарыі Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях (Радунскі дэканат) адбылася штогадовая адпустовая ўрачыстасць Адведзінаў Найсвяцейшай Панны Марыі.

30 жніўня на заканчэнне Дзён малітвы-падзякі Маці Божай Тракельскай за атрыманыя дары ў дыяцэзіяльным санктуарыі Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях (Радунскі дэканат) была асвячана новая капліца ў гонар св. Яна Паўла ІІ.

Tры сястры законныя з Гродна – адна шантатка і дзве ядвіжанкі – арганізавалі прыватную велапілігрымку ў дыяцэзіяльны санктуарый Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях.