18 ліпеня вернікі Гродна і ваколіц, у першую чаргу маладыя людзі, у індывідуальным парадку вырашылі ўшанаваць памяць усіх жыхароў Гродна і Ліпска, якія загінулі падчас Другой сусветнай вайны.
На гэты раз у сувязі з эпідэміялагічнай сітуацыяй не адбылося дыяцэзіяльных урачыстасцяў, якія праходзілі кожны год, таму вернікі маленькімі групамі накіроўваліся на месцa спачыну расстраляных на фартах у Навумавічах каля Гродна. Як адзначаюць гісторыкі, у агульных магілах на гэтых фартах знайшло спачын больш за 3 тысячы чалавек. Найперш гэта былі эліты грамадства: інтэлігенцыя, дзяржаўныя кіраўнікі, духавенства, грамадскія дзеячы.
Там была расстраляна Мар’яна Бярнацкая, якая была беатыфікавана 13 чэрвеня 1999 г., Папам Янам Паўлам ІІ у Варшаве сярод 108 благаслаўлёных мучанікаў Другой сусветнай вайны. Таксама былі прынялі смерць як заложнікі трое гродзенскіх святароў: кс. Юстын Скакоўскі, капелан сясцёр назарэтанак і прэфект школ, кс. Казімір Шыпіла, вікарый фарнай парафіі, і а. Дыянізій Клімчак, францішканін, гвардыян гродзенскага кляштара.
У Навумавічах спачылі таксама гродзенскі віцэ-прэзідэнт Раман Савіцкі, выбітны біёлаг і заснавальнік гродзенскага заапарку Ян Каханоўскі, выкладчыкі настаўніцкай гімназіі Юзаф Ванатоўскі, Францішак Данько, Зыгмунт Мразоўскі і шмат іншых людзей.
Адной з груп, якія сёлета індывідуальна наведалі навумавіцкі лес, была моладзь з катэдральнай парафіі св. Францішка Ксаверыя ў Гродне. З прыкладна 25 маладых людзей хтосьці ішоў пешкі, а хтосьці прыехаў на ровары. Дапамагаў моладзі ў падрыхтоўцы i рэалізацыі гэтай індывідуальнай ініцыятывы вікарый парафіі кс. Андрэй Каўшук.
“Пілігрымка для нас з’яўляецца асаблівым дарам Божым, які мы з радасцю прымаем. Мы вельмі рады, што з Божай дапамогай змаглі гэта зрабіць”, – дзеліцца ўдзельнік пілігрымкі Мікіта Лапушак.
Усе вернікі, якія наведалі ў гэты дзень фарты, маліліся ў адной інтэнцыі – каб Бог захаваў свет ад войнаў, голаду, агню i эпідэміi, каб ніколі больш не паўтараліся такія падзеі, калі ў нявіннага чалавека адбіраецца найвялікшы дар, які ён мае, – жыццё.
Кс. Юрый Марціновіч