14 мая ў дыяцэзіяльным санктуарыі Маці Божай Каралевы нашых сем’яў у Тракелях (Радунскі дэканат) адбылася Імша ў інтэнцыі кс. Міхала Шалкевіча, былога пробашча гэтай парафіі, у 50-ю гадавіну яго смерці і 100-ю прызначэння яго пробашчам.
Эўхарыстыю, на якой сабраліся шматлікія парафіяне і госці, цэлебраваў біскуп Гродзенскі Аляксандр Кашкевіч. Прысутнічалі таксама святары.
На пачатку літургіі ўсіх прывітаў кусташ санктуарыя і пробашч тракельскай парафіяльнай супольнасці кс. Юрый Бяганскі. Ён адзначыў, што гэта дзень удзячнасці Богу за руплівага пастыра, які ўчыніў шмат для мясцовай парафіі і за служэнне якога верны люд сёння хоча дзякаваць Пану.
У гаміліі кс. прэлат Вінцэнт Лісоўскі, пробашч лідскай парафіі Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі, нагадаў жыццёвы шлях кс. Міхала, чыё жыццё было хоць і вельмі цяжкім, але багатым на розныя падзеі.
Ксёндз Лісоўскі адзначыў, што сённяшняму свету патрэбныя менавіта такія клапатлівыя святары, якія будуць даваць добры прыклад, а праз сваё адданае служэнне натхняць іншых ахвяроўваць сваё жыццё для таго, каб служыць Богу, Касцёлу і людзям.
Пасля Імшы ўсе сабраліся на прыкасцёльных могілках, дзе біскуп Кашкевіч благаславіў сімвалічны помнік, які дзякуючы старанням сённяшняга пробашча і ўдзячных вернікаў быў пастаўлены ў памяць ксяндза Міхала Шалкевіча, пахаванага ў сямейнай грабніцы ў Ольштыне (Польшча).
Ксёндз Міхал Шалкевіч, сын Мацвея і Евы, нарадзіўся 18 верасня 1891 года ў вёсцы Дубовая Гродзенскага раёна ў шматдзетнай сям’і, у якой выхоўвалася дзесяць дзяцей.
У 1905 годзе скончыў чатырохгадовую школу ў Адэльску каля Гродна. Да 1908 года працаваў у польскага пана Клімашэўскага на пасадзе пісара, у яго абавязкі ўваходзіла занатоўваць аб’ём прац, выкананых рабочымі. Разам з тым рыхтаваўся да паступлення ў васьмігадовую гімназію ў Гродне, дзе правучыўся два гады. Пасля вярнуўся ў бацькоўскі дом і рыхтаваўся да паступлення ў духоўную семінарыю ў Вільні, у якую быў залічаны ў 1911 годзе.
Пасля чатырох гадоў вучобы ў віленскай семінарыі 14 жніўня 1915 года ў Санкт-Пецярбургу біскуп Ян Цепляк удзяліў яму прэзбітэрскае пасвячэнне. У сувязі з Першай сусветнай вайной на Радзіму не вярнуўся, а быў накіраваны ў Маскву ў цэнтр дапамогі палякам-мігрантам, дзе працаваў са снежня 1915 па сакавік 1916 года. Пасля быў накіраваны вікарыем у парафію ў Дзісне, а 19 снежня 1916 года – у парафію ў Мосары. Тэрыторыі гэтых парафій на той час былі ўжо вызвалены ад нямецкай акупацыі. З 4 красавіка 1917 года быў вікарыем у суседняй парафіі.
Падчас служэння выступаў з навукамі і праводзіў катэхізацыю на беларускай мове, што ў тыя часы было рэдкасцю, бо Каталіцкі Касцёл карыстаўся ў асноўным польскай мовай.
29 сакавіка 1922 года быў прызначаны пробашчам тракельскай парафіі ў Лідскім дэканаце. У 1934 годзе быў узнагароджаны мясцовымі ўладамі за грамадскую дзейнасць. Распаўсюджваў сярод вернікаў каталіцкую перыёдыку і рэлігійную літаратуру на беларускай мове. З прыходам савецкай улады пасля 17 верасня 1939 года дзякуючы добрым адносінам з габрэямі заставаўся ў пашане і быў у добрых адносінах з мясцовым кіраўніцтвам. Па ініцыятыве кс. Міхала і з яго дапамогай адпраўляліся харчовыя пасылкі сем’ям, сасланым у 1940 годзе ў Сібір.
Падчас нямецкай акупацыі ў ліпені 1941 года кс. Міхал выпрасіў у нямецкага каменданта адмену рашэння аб расстрэле габрэяў у весцы Тракелі, а таксама дапамагаў уцекачам з мясцовага гета. Акрамя гэтага таемна аказваў дапамогу савецкім салдатам, якія аказаліся ў акружэнні на акупаванай тэрыторыі. З дапамогай хабару з алкаголю і сала выкупіў групу сваіх вернікаў, якіх хацелі вывезці на працу ў Германію.
30 красавіка 1949 года быў арыштаваны НКУС па падазрэнні ў супрацоўніцтве з польскімі бандамі. Быў абвінавачаны ў антысавецкай дзейнасці, сцвярджалася, што з 1924 года да моманту арышту ён захоўваў у кватэры антысавецкую літаратуру і газеты. Быў заключаны ў турму №1 у Гродна. Пасля яго арышту парафіянка з вёскі Забалаць Ядзвіга Кель 7 мая 1949 года напісала пракурору ліст, у якім расказала, што кс. Міхал на працягу двух тыдняў хаваў яе мужа Уладзіслава, савецкага партызана, якому немцы пагражалі расправай, а ёй самой дапамагаў матэрыяльна.
Падобны ліст гэтаму ж пракурору скіравалі 15 чэрвеня 1949 вернікі Ян Радзевіч і Юзаф Каркінец з вёскі Левашы Лідскага раёна. У ім паведамлялася, што падчас нямецкай акупацыі кс. Шалкевіч хаваў іх у сябе і тым самым выратаваў ад смерці. Аднак гэтыя факты не былі ўзятыя пад увагу, і 12 жніўня 1949 года кс. Міхал быў асуджаны на 10 гадоў лагернай працы і пазбаўлены грамадзянства на 5 гадоў.
Прысуд адбываў у Краснатуранску на Паўночным Урале з правам вяртання на ранейшае месца жыхарства. Знаходзячыся ў лагеры, атрымліваў ад вернікаў харчовыя пасылкі, якімі карысталіся і іншыя зняволеныя.
Быў вызвалены па стане здароўя (як інвалід) 28 лютага 1955 года, вярнуўся ў тракельскую парафію і дзякуючы намаганням вернікаў атрымаў 26 сакавіка рэгістрацыю. Аднак пасля трох гадоў працы 26 чэрвеня 1958 года быў пазбаўлены яе. НКУС абвінаваціў яго ў супрацоўніцтве з Ватыканам праз кантакты з польскім духавенствам.
17 лютага 1959 года са згоды дэкана Лідскага ксяндза Баляслава Гудзейкі выехаў у Польшчу. Ад вікарыя капітулу ў Беластоку ксяндза Адама Савіцкага атрымаў рэкамендацыйны ліст у Вармінскую дыяцэзію. Быў пробашчам у парафіі св. Мікалая ў Эльблонгу, капеланам у ваяводскім шпіталі, ездзіў у капліцу ў Навакове. У 1960 годзе быў адміністратарам парафіі ў Бянове. 27 студзеня 1962 года Папа Ян XXIII надаў яму тытул свайго камергера, а Папа Павел VI – званне папскага камергера.
У 1971 годзе пакінуў парафію ў Бянове і пасяліўся ў Квідзыне ў сваёй роднай сястры. Адышоў у вечнасць 15 лютага 1972 года ў шпіталі медыцынскай акадэміі ў Гданьску. Пахаваны ў сямейнай грабніцы ў Ольштыне.
Прэс-служба Гродзенскай дыяцэзіі
