Кс. Павел Салабуда, пробашч гродзенскай парафіі на Альшанцы, штолета на працягу 20-ці гадоў пілігрымуе да Маці Божай Тракельскай. Пачынаў свой шлях яшчэ юнаком, а сёння ладзіць і ўзначальвае самую славутую і гаманлівую пілігрымку Гродзеншчыны. Cвятар узгадвае пра цуды і кур’ёзы, а таксама пра цяжкасці і сентыменты шматгадовага пілігрымывання з Гродна ў Тракелі і дзеліцца з чытачамі grodnensis.by.
- Кс. Павел, якія маеце ўспаміны са сваёй першай пілігрымкі ў Тракелі?
- Упершыню я вырушыў са Скідзеля ў 1997 годзе, бо з Гродна у той час паломніцтвы яшчэ ніхто не арганізоўваў. Сабраў пілігрымку тагачасны пробашч скідзельскай парафіі кс. Адам Рудніцкі. Мы выйшлі маленькай групай, і ніхто з нас асабліва не ўсведамляў, як дакладна павінна выглядаць пілігрымка. Мы называлі яе то “паходам”, то “пераправай праз рэчку”. Зразумела, было шмат экспромту.
Сёлета я буду крочыць да Маці Божай Каралевы Нашых Сем’яў ужо ў 21-ы раз.
- Што змяніла ў Вашым жыцці 20 гадоў пілігрымавання? Чаму навучыла?
- Пілігрымка вучыць ахвяры. Яна дапамагае мне паверыць, што жыццё з усімі сваімі цяжкасцямі не пазбаўлена надзеі. Я з юных гадоў давяраю Марыі, і з кожным годам гэты давер мацнее.
- З якімі інтэнцыямі Вы звычайна ішлі да Маці Божай?
- Штогод з рознымі, гэта залежала ад жыццёвых перыядаў і абставінаў. Аднак, на маю думку, галоўнае не просьба, але ўменне дзякаваць Марыі. І гэтаму таксама можна навучыцца падчас шляху. Калі дзякуеш, заўважаеш больш прыгожых рэчаў, якія адбываюцца ў тваім жыцці.
- А што можаце сказаць пра матывацыю паломнікаў? Навошта яны вырушаюць у шлях?
- Пілігрымка, перш за ўсё, з’яўляецца формай малітвы, сведчаннем веры, спантаннай маніфестацыяй пабожнасці. Калі чалавек гэта разумее, ён цалкам прысвячае сябе гэтай справе і духоўна, і псіхічна, і фізічна. І ўжо не ўзнікае праблем з матывацыяй. Самае галоўнае – адважыцца і вырвацца з паўсядзённасці. З кожным наступным кіламетрам шляху ўзнікае ўсё больш ахвоты дайсці да мэты і ўзмацніцца духоўна.
- Чым малітва ў паломнцітве адрозніваецца ад “хатняй” малітвы ці малітвы ў святыні?
- Калі чалавек адкрыты на Бога, малітва заўсёды прыносіць плён, незалежна ад таго, дзе чалавек звяртаецца да Усявышняга. Але ў пілігрымцы мы маем магчымасць назіраць, як малітва перамяняе чалавека. За 5 дзён адбываецца цуд у жыцці кожнага паломніка.
- Сведкам якіх цудаў пілігрымкі Гродна-Тракелі былі Вы?
- Вернікі крочаць з рознымі інтэнцыямі: хтосьці шукае добрага мужа, хтосьці хоча, каб бацька кінуў піць, а хтосьці просіць аб доўгачаканым дзіцяці. Неаднаразова, сустракаючы гэтых людзей пасля паломніцтва, чуў ад іх радасныя навіны: яны атрымлівалі ад Маці Божай тое, аб чым прасілі.
- А што адносна пацешных або нечаканых сітуацый? Ці мелі яны месца падчас паломніцтва?
- Кожны дзень шляху напоўнены чымсьці незабыўным. Я часцей за ўсё ўзгадваю выпадак, калі разам з нашымі пілігрымамі ў Тракелі ўвайшоў статак авечак. Жывёлы крочылі напердазе пілігрымкі. Было вельмі смівалічна!
- Ёсць таксама людзі, якіх спатыкаеце падчас шляху. Якую рэакцыю сустракалі сярод іх ?
- У першыя гады пілігрымавання даводзілася сустракаць людзей, якія, убачыўшы нас, пыталіся, ці не пачалася вайна? Былі і такія, хто станавіўся на калені, заўважыўшы пілігрымаў, або падыходзіў пацалаваць рукі святарам.
Нязменна адно: тыя, каго мы сустракаем падчас шляху, заўсёды просяць аб малітве.
- Які момант падчас пілігрымаванняў быў для вас самым кранальным?
- Ізноў жа хвалююць больш за ўсё выпадковыя сустрэчы з вернікамі, калі яны падыходзяць да мяне і кажуць, што ўжо не маюць моцы, каб дайсці да Тракеляў, і просяць перадаць іх прашэнні і падзякі Маці Божай.
Моцна кранаюць таксама хвіліны ўваходу ў санктуарый: на тварах пілігрымаў, якія глядзяць на абраз Марыі, можна прачытаць усе адценні радасці: ад ціхай і шчымлівай да бурлівай і бязмежнай.
- Як думаеце, чым пілігрымка Гродна-Тракелі адрозніваецца ад іншых? Як бы Вы яе ахарактэрызавалі ?
- Яно з'яўляецца адным з самых вялікіх па колькасці людзей паломніцтваў Беларусі, у якім, нягледзечы на гэта, пануе сямейная атмасфера. Перш за ўсё я ганаруся моцным духоўным аспектам пілігрымкі. Памятаю, некалькі гадоў таму мы маліліся Ружанец на працягу паловы дня, бо вернікі напісалі незлічоную колькасць інтэнцый…
Акрамя гэтага, мы маем шмат пілігрымковых традыцый: хрост над Котрай, танцавальны вечар, канцэрт семінарыйнага гурта “Аve”, раней у праграму ўваходзіў таксам футбол.
- З якімі цяжкасцямі ўвогуле даводзілася сутыкацца падчас арганізацыі паломнцітва? Падчас самой пілірымкі?
- Заўсёды ўзнікаюць пэўныя складанасці. Але на сённяшні момант я маю групу людзей, якія заўсёды дапамагаюць вырашаць праблемы. Таксама пасля маіх папярэднікаў – кс. Уладзіміра Гуляя і кс. Андрэя Радзевіча – арганізаваць пілігрымку значна прасцей.
Апошнім часам узнікае праблема, харакатэрная сучаснаму пакаленню – вырваць моладзь з гаджэтнага, камфортнага жыцця і заахвоціць пайсці ў паломніцтва. Таксама складана правільна разлічыць і забяспечыць неабходную колькасць начлегаў і ежы. Ніколі не ведаеш, колькі людзей вырашыць адправіцца ў пілігрымку. Напрыклад, у мінулым годзе нас было крыху больш за дзве сотні. А некалькі гадоў таму была адзначана максімальная лічба паломнікаў – больш за паўтысячы.
- Падзяліцеся, калі ласка, некалькімі практычнымі парадамі з тымі, хто ўпершыню збіраецца ў паломніцтва Гродна-Тракелі.
- Перадусуім трэба мець з сабой добры настрой і моцную веру ў тое, што Марыя дапаможа ва ўсіх сітуацыях. І пажадана – зручны абутак, кепку, дажджавік і вялікую талерку з лыжкай.
Дарэчы, у паломніцтве ўсе браты і сёстры, таму калі чалавек штосьці забудзе, з ім абавязкова падзеляцца.
- Часта пілігрымка – гэта спякота, дождж, стомленасць, мазалі…. У такім выпдаку, у чым заключаецца феномен паломнітцва?
- Усё пералічанае – гэта толькі невялчкія пілігрымковыя прыгоды. Паломніцтва – гэта пазітыў, радасць, моцны кантакт з Богам, новыя знаёмствы і свята веры. Таму запрашаю ўсіх далучыцца сёлета да юбілейнага паломніцтва Гродна-Тракелі, каб пасля ў сэрцы засталося шмта яркіх і цёплых успамінаў!
Размаўляла Ангеліна Марцішэўская