Мужчын, якія грашаць, мы сустракаем на вуліцах, у СМІ, але часцей за ўсё - у люстэрку. Спіс мужчынскіх недахопаў досыць доўгі, але мне хацелася б прасачыць лінію, а дакладней, механізм мужчынскай слабасці - кажучы прасцей, пагаварыць пра мужчынскае глупства.
Спачатку пытанне: а хто такі мужчына? Думаю, што калі ўдасца зразумець выключнасць і ўнікальнасць гэтага тварэння, можна будзе знайсці і шукаемы адказ на пытанне, пастаўлены ў самым пачатку. Бо калі мы гаворым пра тое, як ідзем супраць уласнай прыроды, варта спачатку гэтую прыроду вызначыць і апісаць.
Зрэшты, задача кожнага з нас даць адказ на пытанне, хто такі мужчына. Мне здаецца, мы забываемся разважаць пра гэта, і таму ў нас няма падмурка, на якім грунтаваліся б нашы перакананні, якімі мы жывем. Кожнаму варта падумаць над тым, навошта свеце патрэбныя мужчыны, у чым заключаецца мая ўнікальнасць, як мужчыны, што гэта значыць у маім жыцці?
Мае ўласныя разважанні і пошук прывялі мяне да вызначэння, якое можна сціснуць да скарачэння «АРДА» - адвага, рашэнне, дзеянне, адказнасць. Мужчына адважна задае пытанні, якімі ставіць пад сумнеў статус кво, меркаванне бацькоў, стаўленне да культуры, дзяржавы, жонкі і нават самаго сябе, і ў выніку прыходзіць да своеасаблівай аб'ектыўнасці. Пасля ён прымае адважнае рашэнне, якое заснавана на выпрацаванай ім аб'ектыўнасці. Затым паслядоўна ператварае прынятае рашэнне і, нарэшце, нясе адказнасць за свае дзеянні.
Зразумела, усе гэтыя элементы прысутнічаюць і ў жыцці жанчыны, але ў выпадку мужчын яны ўпісаны ў іх характар як элементы, якія вызначаюць само паняцце "мужчына". І калі іх няма, з імі губляецца і мужнасць.
Ад гэтага вызначэння недалёка да таго, што я лічу галоўным механізмам мужчынскага граху. Я маю на ўвазе добра вядомы кожнаму мужчыну прынцып «Авось-ды-будзе». Вось галоўны вораг мужчыны ў наш час. Ён пагражае нам нашмат больш, чым ваяўнічыя феміністкі, прыхільнікі тэорыі гендэра, пенсійны ўзрост, рак прастаты і нават усё гэта, разам узятае. Авось-ды-будзе - гэта як вірус, які знішчае ўсе сферы нашага жыцця і свету адну за другой. Ён з'яўляецца незаўважальным, амаль нябачным, а потым аказваецца, што зараза паўсюль. Ніжэй прывяду некалькі прыкладаў таго, як ён можа выяўляцца ў жыцці.
Авось-ды-будзе ў духоўнай сферы
Капнем глыбей - пачнем з духоўнай сферы. Мабыць, яна больш за іншых заражаная гэтым мужчынскім вірусам: настолькі, што якраз казаць аб эпідэміі. Гэтую сферу ты пакідаеш жанчынам. Бабулькам у хустачках. Ты не ў стане нават зрабіць намаганне, каб прыняць рашэнне - верыш ты ці не. Асабіста я паважаю абедзве гэтыя пазіцыі, але без усякай павагі стаўлюся да тых, хто беспадставова раздражняецца на ўсё, што звязана з Богам і наогул з рэлігіяй. Калі ў чалавека алергія - так няхай ідзе і лечыцца. Але калі чалавек прыняў усвядомленае рашэнне быць няверуючым і не іграе з гэтым, то ён умее з павагай ставіцца да тых, для каго рэлігія важная.
Авось-ды-будзе ў душэўнай сферы
Агульнавядома, што ўменне выказваць свае эмоцыі не з'яўляецца нашай моцнай рысай. Гэта, напэўна, добра, хоць і пра гэта можна б пагаварыць асобна. Аднак калі ты абыякава ставішся да сваёй псіхікі, ігнаруеш сігналы, якія кажуць табе, што нешта адбываецца не так, то ты зноў спадзяешся на авось. Стомленасць, дэпрэсія - з гэтым трэба разбірацца адразу. Гэта, як чырвоная кантрольная лямпачка ў машыне, якая табе міргае, а ты радасна едзеш далей у надзеі што пранясе.
Авось-ды-будзе ў фізічнай сферы
Магчыма, ты вельмі шмат ведаеш пра мноства спартыўных дысцыплін. І ў той жа час у цябе аддышка пасля таго, як завяжаш шнуркі ў туфлях. А ўсё таму, што ты абсалютна не паважаеш сваё цела і ўласнае здароўе. Адзіны твой від спорту - падняцце піўных кубкаў ды кліканне пультам Тб. Між тым, гады ідуць, метабалізм зніжаецца, кілаграмы і халестэрын растуць, гадоў застаецца ўсё менш, а ты ўсё скідваеш на авось ...
Авось-ды-будзе ў сямейным жыцці
Ты бачыш, што сітуацыя патрабуе твайго ўмяшання, але махаеш рукой. Прабуеш як заўсёды перачакаць. Жонка пачынае нэрвавацца, пытаецца, што адбываецца, а ў цябе ні часу, ні жадання адказваць на гэтае пытанне - нават самаму сабе. У жыцці дзяцей ты прысутнічаеш да таго часу, пакуль усё ідзе як па масле, а прыходзяць праблемы - і цябе няма: ты чакаеш на бяспечнай адлегласці, што авось ўсё выправіцца ...
Авось-ды-будзе ў тваёй краіне
Магчыма, у цябе таксама ёсць сваё меркаванне, і ты ведаеш, што ўлада паступае дрэнна. Магчыма, нават на гэтым тыдні ты размаўляў пра гэта з калегамі. Але на гэтым усё і скончылася. Ты можаш «ўзбіць пену», пакрытыкаваць і панаракаць на тое, што ў краіне ўсё дрэнна, але не стараешся думаць і цікавіцца грамадскімі праблемамі...
Прыклады дзеяння віруса можна пералічваць і далей. Шмат што ў гэтым пытанні маглі б сказаць і нашы жанчыны. Можа быць, маё вызначэнне мужчыны занадта стэрэатыпнае, але хіба ў гэтым сутнасць? Бо ў мужчыны ёсць пакліканне, яго ж стварыў Бог з пэўнай мэтай - таму і ёсць мужчыны на свеце, раз Ён нас стварыў, згодныя? У наш час ёсць процьма праблем, аднак самай вялікай праблемай, напэўна, з'яўляецца тая самая «пятая калона», якую мы носім у сабе, холім і песцім - нашае «каштоўнае» авось, як-небудзь будзе.
Міхаіл Баркоўскі: псіхолаг