Слова “міласціна” сёння стала старамодным выразам з крыху негатыўным падтэкстам. Сучасныя людзі больш схільныя “дзяліцца” і “быць салідарнымі”.
Шкада, што так адбываецца, бо міласціна — гэта не проста філантрапічны жэст, накіраваны на пераадоленне матэрыяльнай галечы.
Слова “міласціна” паходзіць ад грэчаскага слова, якое азначае Божую міласэрнасць да чалавецтва, а пазней — міласэрнасць людзей да сваіх менш шчаслівых братоў і сясцёр. “Міласэрнасць” ці “лагоднае спачуванне да няшчаснага грэшніка” — дакладны пераклад гэтага слова. У ім апісана любоў Бога да бедных і шлях, які вядзе да Яго. Вось чаму разам з постам і малітвай міласціна ляжыць у аснове 40-дзённага посту.
“Усё, што вы зрабілі аднаму з гэтых братоў Маіх меншых, вы Мне зрабілі” (Мц 25, 40)
Міласціна — гэта не проста неабавязковая дзейнасць. Гэта фактычны працяг посту і малітвы. Гэта абавязак кожнага хрысціяніна, незалежна ад яго матэрыяльнага становішча. Вось чаму мы павінны дапамагчы нашым дзецям перажыць гэты аспект Вялікага посту, нават калі ў іх няма матэрыяльных або фінансавых магчымасцей для гэтага. Безумоўна, міласціна заклікана эфектыўна дапамагаць нашым менш забяспечаным братам і сёстрам. Недастаткова проста зрабіць што-небудзь пад той падставай, што мы хацелі зрабіць дабро. Але гэта не адзіная мэта міласціны і не адзінае яе значэнне.
Хоць дзеці не могуць шмат даць, галоўнае, што сімвалізуе для іх гэта іх ахвяра. Мы ўсе памятаем гісторыю беднай удавы: “Праўду кажу вам, што гэтая бедная ўдава больш за ўсіх укінула. Бо ўсе яны кідалі дар, маючы лішка, а яна, будучы ў нястачы сваёй, укінула ўвесь пажытак свой, які мела” (Лк 21, 3-4). Дык як мы сапраўды можам дазволіць сваім дзецям адчуць гэты аспект свайго духоўнага жыцця і навучыць іх даваць міласціну?
Пераўтварыце рэчы, ад якіх можна адмовіцца, у грошы, якія пакладзеце ў скарбонку
Падчас посту, рэчы, ад якіх ваша дзіця добраахвотна і свядома адмовілася, могуць ператварыцца ў грошы. Не трэба на ўсё ставіць цэннік і блытаць міласціну з постам. Гэта проста спосаб даць дзецям магчымасць на свае вочы пераканацца ў канкрэтных плёнах іх ахвяры. Напрыклад, грошы, зэканомленыя адмовай ад цукерак і печыва, можна перадаць на дабрачынныя мэты.
Калі ваша дзіця ўжо дастаткова дарослае і ўжо атрымлівае ўласныя кішэнныя грошы, вы можаце паставіць на стол скарбонку, каб была магчымасць кідаць манеты, калі захоча. Маленькім дзецям таксама можна дазволіць удзельнічаць у сямейных зберажэннях: хай яны таемна кладуць манету ў скарбонку кожны раз, калі ад чагосьці адмовяцца. Гэта цудоўны спосаб навучыць іх таемна рабіць міласэрныя справы, як загадаў Хрыстос.
Ці трэба нам стрымліваць шчодрасць нашых дзяцей?
Дзеці звычайна больш шчодрыя, чым дарослыя. У нас часта ўзнікае спакуса ўтаймаваць іх шчодрасць, бо гэта здаецца неапраўданым ці занадта экстравагантным. Варта нагадаць дзіцяці, што ён не можа нічога бясконца абяцаць ці даваць, асабліва калі гаворка ідзе пра грошы з чужой (бацькоўскай) кішэні. Але, за адным выключэннем, міласціна не павінна мець абмежаванняў: “Давайце, і будзе дадзена вам: меру добрую, уціснутую, утрэсеную і з верхам адсыплюць вам у падол ваш. Бо якою мераю мераеце, такой і вам будзе адмерана” (Лк 6, 38).