Так ёсць у нашым жыцці, што заўсёды побач з намі знаходзяцца людзі бедныя і багатыя. Першыя вельмі часта ледзь зводзяць канцы з канцамі, а другія не заўсёды ўмеюць дзяліцца. Часта чалавек забывае аб тым, што перад Богам усе мы аднолькавыя. У Яго няма бедных ці багатых, для Яго ўсе роўныя і маюць адну каштоўнасць.
Бедныя – наш “пашпарт у рай”
Вельмі трапна гэтую праўду заўважыў Папа Францішак, які ў Сусветны дзень бедных адзначыў, што “мы ўсе жабракі самага важнага – Божай любові, якая дае нам сэнс жыцця і жыццё без канца”.
Кажучы аб бедных, Святы Айцец падкрэсліў, што, калі ў вачах усяго свету яны маюць невысокую каштоўнасць, то для нас адкрываюць шлях да нябёсаў, з’яўляюцца нашым “пашпартам у рай”.
У горадзе Гродна, як і ў іншых гарадах Беларусі, вельмі часта можна сустрэць такіх людзей або з працягнутай рукой, або тых, якія патрабуюць дапамогі. Ёсць і такія, якія па розных прычынах, часта для нас незразумелых, пазбаўлены ўласнай сям’і і даху над галавой.
Нярэдка мы сваім словам крыўдзім іх, часам кідаем ім нейкую капейку, якая перашкаджае нам у кішэні або не патрэбна, і адыходзім, не надта цікавячыся іх лёсам. А ён складваецца па-рознаму. Шанс для іх вярнуцца да нармальнага жыцця ў вялікай меры залежыць ад кожнага з нас!
У 2008 годзе ў Гродне па вул. Карскага адчыніў свае дзверы першы Дом начнога прабывання для асобаў без пэўнага месца жыхарства.
Знайшлі “свой дом”
Менавіта тут могуць знайсці “свой дом” каля 50 чалавек. У дадзены момант гэтая “сям’я” складаецца з 30 чалавек, пераважна мужчын, ва ўзросце ад 30 да 60 гадоў. Гарадскія ўлады стварылі для гэтых людзей усе неабходныя жыллёва-бытавыя ўмовы, патрэбныя для штодзённага жыцця.
На першым паверсе размясціліся падсобныя памяшканні, санітарны прапускнік, ізалятар, комната спажывання ежы, душавыя кабіны. На другім паверсе – комнаты для прабываючых. Жыць тут можна ад месяца да года, хаця ў некаторых выпадках дамова можа падаўжацца. Звяртаюцца сюды па розных прычынах, але большасць жыхароў начлежкі адчувалі ў мінулым цягу да алкаголю.
Для бяспекі жыхароў арганізаваны відэанагляд, у кожным пакоі – гучнагаворачыя прыстасаванні, ля галоўнага ўваходу дзяжурыць ахоўнік. Пры ўваходзе ў дом кожнага жыхара чакае праверка алкатэстам. Для забруджанага верхняга адзення існуе спецыяльная дэзінфекцыйная шафа.
Адведзена і месца на невялікую бібліятэку, дзе можна найсці змястоўную літаратуру. Стаіць на паліцы і Святое Пісанне, ёсць каталіцкі спеўнік “Угору сэрцы” аўтарства святара Гродзенскай дыяцэзіі кс. Тадэвуша Крыштопіка. Ляжаць ружанцы, якія, відаць, не аднойчы былі ў руках мясцовых жыхароў: можа, з чыстай цікавасці, а можа, і сапраўды для малітвы.
Дырэкцыя Дома начнога прабывання раз у месяц праводзіць з кожным паасобку і з усімі рэгулярныя размовы. Дырэктар Яўген Ярмантовіч адзначае, што, размаўляючы з імі, яны хочуць даведацца, што апошнім часам змянілася ў іх жыцці і ці ёсць нейкая надзея на іх вяртанне да нармальнага існавання: да працы, сям’і і г.д.
Радасць, спакой і надзея
Нягледзячы на клопаты, а таксама на адкідванне з боку многіх, гэтыя людзі не губляюць надзеі, у іх вачах можа пабачыць радасць і нават спакой… Спакой, бо хутка зіма, будзе холад і снег, а яны, дзякуй Богу, маюць дзе сагрэцца і адпачыць. Гэта дадае ім надзеі...
З нагоды І Сусветнага дня бедных спецыяльным госцем Дома начнога прабывання для асобаў без пэўнага месца жыхарства стаў дапаможны біскуп Гродзенскай дыяцэзіі Юзаф Станеўскі. Іерарх прыбыў на сустрэчу з яго жыхарамі разам з дырэктарам Рэлігійнай місіі “Дабрачыннае каталіцкае таварыства Карытас” Гродзенскай дыяцэзіі кс. Раманам Рачко. “Карытас” перадаў гэтым людзям мыла, зубную пасту, шчоткі і іншыя патрэбныя рэчы.
Большасць жыхароў Дома начнога прабывання карыстаецца сталоўкай пры гродзенскім кляштары сясцёр назарэтанак побач з Галоўным паштамтам, дзе цёплы пасілак рыхтуе дабрачыннае таварыства. Некаторыя прыходзяць у “Карытас” таксама каб атрымаць вопратку.
Зразумець, што ім патрэбна
Клопат пра бедных – гэта евангельскі доўг кожнага хрысціяніна, гэта штодзённы галаўны боль каталіцкай дабрачыннай арганізацыі і ўсяго Касцёла. Таму Касцёл клапоціцца пра іх, не толькі даючы хлеб, але і дзелячыся з імі хлебам Слова, адрасатамі якога яны з’яўляюцца.
Біскуп Станеўскі запэўніў жыхароў гродзенскай начлежкі, што Касцёл заўсёды будзе імкнуцца па меры сваіх магчымасцяў падтрымліваць гэтых людзей, дапамагаць ім знайсці ўласную годнасць, і будзе спрыяць дапамогай. Вельмі часта такім людзям патрэбна добрае слова, якое скіруе іх да іншых і можа стаць штуршком, каб яны ўзяліся за розум і задумаліся над сваім будучым жыццём.
Прыклад клопату пра бедных і адкінутых дае нам сам Папа Францішак, які ў Сусветны дзень бедных, устаноўлены ім у Паўсюдным Касцёле, пажадаў разам з імі з’есці абед у Ватыкане. Менавіта такія сустрэчы даюць магчымасць лепш іх зразумець, усвядоміць, што ім неабходна больш за ўсё.
Хацелася б, каб сучасныя людзі – увесь наш народ і ўвесь свет – захацеў таксама звярнуць сваю увагу на тых людзей, якія ходзяць голыя і босыя, галодныя і змораныя, адкінутыя і перакрэсленыя…
Няхай усе яны зоймуць цэнтральнае месца ў грамадстве не толькі падчас нейкіх адмысловых падзей, такіх, як Сусветны дзень бедных, але і заўсёды. Паколькі ім належыць цэнтральнае месца ў Евангеллі, бо ў іх мы знаходзім Езуса, які размаўляе з намі і звяртаецца да нас праз іх пакуты і патрэбы.
Кс. Юрый Марціновіч