Да шчасця, сёння ў большасці краін свету эўтаназія па-ранейшаму знаходзіцца пад забаронай і пакуль што лічыцца забойствам. Акрамя таго, у некаторых краінах, асабліва мусульманскіх, павага да старых - важны маральны прынцып, а значыць, ёсць шанц, што ў мусульман эўтаназію не дазволяць. Аднак мы з вамі жывем у Еўропе і стараемся шмат у чым браць з яе прыклад, таму няма нічога дзіўнага ў тым, што ўжо сёння многія нашы лекары падтрымліваюць ідэю легалізацыі эўтаназіі.
Пакуль што ў нас яшчэ не так шмат дамоў састарэлых, як, напрыклад, у Германіі, але мы імкліва даганяем Еўропу ў плане непаважлівага стаўлення да бацькоў і наогул да людзей, ад якіх мы не можам атрымаць матэрыяльную выгаду. У гэтай сітуацыі легалізацыя эўтаназіі ў нас - хутчэй за ўсё толькі пытанне часу. Пройдзе 20-30 гадоў, а можа быць і менш, і нашы пажылыя людзі будуць баяцца звяртацца да лекара, як сёння баяцца галандцы, каб не быць ўсыплённымі па чыёй-небудзь вялікай просьбе.
Як жа хрысціянам ставіцца да эўтаназіі? Вядома ж, гэта самагубства, альбо грэх супраць запаведзі “не забівай”, часта злучаны з парушэннем запаведзі “шануй бацька і маці”. Аднак варта аддзяліць эўтаназію як забойства ад рашэння адмовіцца ад так званай “упартай” тэрапіі, гэта значыць ад медыцынскіх мер, якія перасталі адпавядаць рэальнаму становішчу хворага, не дапамагаюць яму, а наадварот, абцяжарваюць яго. Напрыклад, у выпадку смерці мозгу няма сэнсу штучна падтрымліваць дыханне чалавека. Дазволіць чалавеку памерці ў такой сітуацыі - не эўтаназія, а выраз пакоры з чалавечай прыродай на парозе смерці.
У хрысціянскім разуменні годнай павінна быць смерць без болю, страху, без непрымання з боку блізкіх, гэта смерць чалавека, які прымірыўся з Богам і блізкімі. Эўтаназія не можа быць такой смерцю. Наадварот, просьба аб эўтаназіі азначае не проста страх перад далейшымі фізічнымі пакутамі. Гэта крык аб дапамозе самотнага і нікому не патрэбнага чалавека, які не бачыць сэнсу ў сваім існаванні, альбо занадта ганарлівы для таго, каб быць слабым і залежным ад іншых. Згода на такую просьбу - гэта прысуд церпячаму, пацверджанне таго, што ён нікому не патрэбны і жыццё яго не мае ніякай каштоўнасці.
Такім чынам, фактычна пытанне эўтаназіі - гэта пытанне пра сэнс цярпенняў, пра сэнс жыцця, якое з пункту гледжання свету спажывання, у якім мы жывем, не мае ніякай каштоўнасці.
У Бібліі ёсць цэлая кніга, кніга Іова, якая распавядае пра сэнс і вартасць цярпенняў. Яе галоўны герой, праведны Іов, жорстка пакутуе. Ён страціў усе складовыя дабрабыту - загінулі яго дзеці, прапала ўсе яго багацце, сам ён пакутуе ад невылечнай хваробы, жыве на сметніку, далёка ад людзей і не разумее, што адбываецца. Жонка прапануе яму смерць (намёк на эўтаназію!), аднак Іов ведае, што ў свеце, які створаны Богам, усё мае сэнс, ён хоча зразумець сэнс сваіх пакут. І ён дабіваецца свайго: у канцы сам Бог з'яўляецца яму і гаворыць з ім, расстаўляючы ўсё па месцах. Пошук сэнсу цярпенняў прывёў Іова да асабістай сустрэчы з Богам! Хрысціяне маюць яшчэ лепшы адказ наконт каштоўнасці пакуты: сам Езус добраахвотна прыняў на сябе страшныя цярпенні, прапанаваўшы тым, хто зможа, ісці за Ім па Крыжовым шляху.
Сёння дзякуючы паліятыўнай медыцыне і спецыяльным хоспісам ёсць магчымасць палегчыць цярпенні самых безнадзейных хворых. Аднак кожны чалавек хацеў бы для сябе лёгкую смерць або, хоць бы, смерць сярод родных і блізкіх. Таму для нас, хрысціян, існуе вялікая заданне - выканаць запаведзь “палюбі бліжняга свайго” ў адносінах да хворых і тых, хто памірае. Кожны з нас можа шмат зрабіць для таго, каб самотны чалавек, пакінуты ўсімі, дзякуючы клопату і спачуванню з нашага боку, мог адкрыць любоў Бога ў яго жыцці. Там, дзе ёсць дзейная міласэрная любоў да бліжняга - ніхто нават не ўспомніць аб эўтаназіі.
Падрыхтаваў Уладзіслаў Валаховіч