Славамір Затвардніцкі размаўляе з Фабіянам Блашкевічам, душпастарам бізнэсмэнаў, пра прызначэнне бізнэсмэна, благаслаўлёнае багацце і эканамічныя рашэнні, якія можна знайсці ў Святым Пісанні.
Славамір Затвардніцкі: Айцец прадстаўляе сябе як душпастар бізнесменаў і мастакоў. Гэта даволі дзіўнае спалучэнне, асабліва ў краіне, дзе мастацкая дзейнасць прымаецца за вельмі нізкую справу, такую, як бізнэс …
а. Фабіян Блашкевіч: У першую чаргу я прадстаўляю сябе ў якасці езуіта. Гэта іншыя гавораць пра мяне, як пра душпастыра прадпрымальнікаў і мастакоў. Але таксама і настаўніка моладзі, спецыяліста ў галіне асабістага развіцця, трэнера па дасягненні поспеху, прапаведніка і пісьменніка. Гэта спалучае творчае і прадпрымальніцкае асяродзе. Скажу каротка: стварыць добры бізнэс – гэта сапраўднае мастацтва, таму кожны бізнесмэн павінен стаць мастаком у сваёй вобласці. З іншага боку, каб мастак сапраўды пачаў існаваць у шырокіх колах, ён павінен стаць прадпрымальнікам і навучыцца прадаваць сваё мастацтва. На гэты конт Анарэ дэ Бальзак выказаў дакладнае назіранне: "Гэта не мастацтва, напісаць геніяльны раман. Мастацтва заключаецца ў тым, каб прадаць яго".
СЗ: Як атрымалася, што айцец стаў душпастырам прадпрымальнікаў?
ФБ: З аднаго боку, я сутыкнуўся з гэтым асяроддзем падчас навучання, асабліва таго, у якім закраналася тэма эфектыўнага дасягнення зменаў, таксама так званай псіхалогіі ўплыву, якая звязаная, напрыклад, з навыкамі продажу, маркетынгам ці рэкламай. З іншага боку, сярод польскіх прадпрымальнікаў ёсць шмат вернікаў, якія сталі тэлефанаваць мне з пытаннямі па дзелавой этыцы і нават канкрэтных эканамічных або канструктыўных рашэннях, якія апісаныя ў Бібліі або вынікаюць з арганізацыйнага вопыту майго заказу, Таварыства Ісуса. Адным з адказаў на такія патрабаванні стала мая аўдыякніга “Благаслаўлены багаты чалавек”.
СЗ: Калі гаварыць пра мастакоў, то, верагодна, айцец зацікавіў іх сваёй акцёрскай майстэрняй...
ФБ: Можа быць. У маладосьці я быў зачараваны тэатрам і кіно, нават хацеў вучыцца на рэжысуры перад прыходам да езуітаў. Але сярод мастакоў, верагодна, знаходзіўся таму што на працягу многіх гадоў я займаўся музыкай, удзельнічаў у невялікай колькасці праектаў, быў адным са стваральнікаў супольнасці Корань з Зямлі Мэльхізэдэка, з якой мы запісалі ў апошнія некалькі гадоў два вельмі добра прынятыя альбомы.
СЗ: Ці існуе такая рэч, як пакліканне да прадпрымальніцтва? І калі так, то як яе можна ахарактарызаваць?
ФБ: Мы ўсе пакліканыя да таго, каб быць мастакамі і прадпрымальнікамі ў кожнай сферы нашага жыцця. Пра гэтае распавядае запавет, які быў пераказаны для першых людзей: "Пладзіцеся і размнажайцеся, і напаўняйце зямлю, і валодайце ёю» (Быц 1,28 ). Аднак, існуюе пакліканне і да канкрэтных праектаў. Сапраўдны бізнесмэн, у якога ёсць пакліканне, павінен адначасова мець характар кіраўніка (таму што ён адказвае за праблемы, якія бачыць, і вырашае іх) і служачага, таму што ён задавальняе патрэбы не свае, але кліента. У мяне такое ўражанне, што толькі тыя бізнесмены сапраўды прыбытковыя і ўстойлівыя прадпрымальнікі кампаній, брэндаў і г.д., якія гэта зразумелі і якім удалося паспяхова паяднаць кіраўніцтва са служэннем.
СЗ: У Польшчы павінна з’явіцца такое пытанне: ці можа бізнэсмэн (чытай: багаты ) выратавацца?
ФБ: Ці заўсёды бізнэсмэн – гэта багаты? Я думаю, што ў гэтым выпадку мы маем справу з дзіўным стэрэатыпам. Таму давайце спынімся на пытанні: ці багаты можа выратавацца? Такое пытанне вучні задалі Езусу, які сказаў, што так, таму што "для Бога ўсё з’яўляецца магчымым" ( Мц. 19,26). Яны хацелі даведацца, як ён кажа пра статус асобы, якую Біблія называе “праклятым багачом”. Ён можа, аднак, шмат мець, але і заставацца ў згодзе з Божай воляй. Я развіваю гэтую тэму ў аўдыёкнізе "Благаслаўлёны багаты чалавек”.
СЗ: Багацце з’яўляецца благаслаўлёным?
ФБ: Такое можа здарыцца. Усё залежыць ад нашага стаўлення да яго. Як кажа Cірах: “Шчаслівы той багаты чалавек, у якім не знайшлі віны, які не прагнуў багацця. Хто гэта? Будзем славіць яго, бо зрабіў рэчы, што выклікалі захапленне сярод свайго народа (…) Зробленае ім не будзе забытае, а людзі будуць расказваць пра яго дабрадзецель” (Сір 31,8-11).
СЗ: Айцец рэкамендаваў бы любыя ініцыятывы для бізнесу (рэкалекцыі, канферэнцыі ), якія б служылі інтэграцыі прадпрымальніцкага заахвочвання з духоўным жыццём?
ФБ: У Польшчы яшчэ мала такіх ініцыятываў, але з’яўляюцца першыя прыкметы, такія як Душпастырства Прадпрымальнікаў і Працадаўцаў "Талент" ці Супольнасць "Легат", якая толькі пачынае сваю дзейнасць у нашай краіне.
СЗ: Канферэнцыі Айца вельмі змястоўныя і выразныя. Цікава, гэтае пытанне свядомага выбару (напрыклад, каб слухач лягчэй разумеў змест), ці хутчэй гэта звязанае з асабовасцю Айца?
ФБ: Адно выцякае з іншага. Але больш натуральнага і сапраўднага.
СЗ: Ці "прафесійны матывацыйны аратар” і “спецыяліст у вобласці асобаснага развіцця, натхнення, творчага мыслення і поспеху " (біяграфічныя дадзеныя) будзе вучыцца ў гэтым кірунку, ці, хутчэй, прыродныя таленты выявілі такі від абавязкаў?
ФБ: Я сам гавару, што адной з нашых найбуйнейшых і найбольш важных задач у гэтым жыцці з’яўляецца развіццё талентаў. У мяне ёсць талент, радуюся гэтаму і адначасова разглядаю яго, як “канчатковы” падарунак, таму я вучыў і далей вучу, каб мець магчымасць служыць найлепшым чынам. Іншая справа, што на сёння яшчэ не існуе такога факультэту, на якім бы на самой справе навучалі ў гэтых галінах. Так я павінен вельмі часта самастойна шукаць ведаў, стратэгій і настаўнікаў, ці іншых навыкаў.
СЗ: Айцец не паказваецца на амерыканскіх пратэстанцкіх тэлеканферэнцыях?
ФБ: Калі на пропаведзях, тады, напэўна, не тых, з тэлевізара. Я аддаю перавагу прафесійным шоўменам, выканаўцам, матывацыйным спікерам. Акрамя таго, у нас ёсць нашая, родная, на маю думку, бліскучая езуіцкая школа пропаведзі, якая звяртаецца да вялікіх людзей, напрыклад, да айца Пятра Скаргі.
СЗ: Ці падчас пропаведзі Айцец таксама абвяшчае Слова Божае падобным чынам?
ФБ: Бывае. Калі я вырашу, што такога роду выразы дапамогуць удзельнікам набажэнства лепш прыняць Божае Слова.
СЗ: Мяне турбуе яшчэ такое пытанне: ці "добра" з амбоны казаць пра развіццё кар'еры або як стаць багатым? Ці, хутчэй, пра гэта трэба гаварыць пасля ўрачыстай пропаведзі, напрыклад, падчас рэкалекцый або канфэрэнцый?
ФБ: Я не часта ў казаннях закранаю такія пытанні, але і не пазбягаю іх. Часам самое Божае Слова патрабуе, напрыклад, падняць пытанне грошай і пытанне нашага стаўлення да іх. Чаму гэта павінна быць забароненай тэмай?
СЗ: Мне здаецца, што прапаведнікі часта абвяшчаюць абстрактную ісціну, а часам нават плаваюць у набожных аблоках, таму слухачы прымаюць няправільныя меркаванні, што пропаведзь вычэрпвае іх рэлігійную адукацыю. У выніку паўстае праблема жыцця асобнага ад Бога. Што ж рабіць?
ФБ: Навучаць прапаведнікаў. Як на этапе семінарыі, так і пазней, падчас актыўнага служэння. Лекары, настаўнікі, бізнесмены ўсё яшчэ адточваюць сваё майстэрства і пашыраюць свае веды. Тым больш нам, святарам, патрэбнае гэта.
СЗ: Вялікае дзякуй за інтэрв'ю.
Даведка: Айцец Фабіян Блашкевіч SJ ( н. 1973 ) – езуіцкі святар, багаслоў, пісьменнік, прапаведнік, душпастар моладзі, мастакоў і бізнесменаў. Музыкант. Як навуковец спецыялізуецца на пісьменніцкай творчасці, псіхалогіі ўплыву і дасягнення зменаў. Да гэтага часу ён апублікаваў дзве кнігі (Przyczajony Chrystus, Ukryty Bóg I Cztery Rozmowy ) і некалькі аўдыякніг (Źródło prawdziwej siły, W imię Jezusa możesz wszystko, Błogosławiony bogacz i апошняя Jestem legendą).
Пераклад Бажэны Пацалуйка поводле ekonomia.opoka.org.pl