Не бывае агрэсіі з ніадкуль. Не бывае грубасці, якая ўзнікла на пустым месцы. Калі дзіця пачало грубіяніць - гэта значыць, яно мае праблему, разабрацца з якой самастойна пакуль не можа. Менавіта таму самае важнае ў сям'і - гэта давер адзін аднаму.
Калі дзіця вам давярае, не баіцца прыйсці з самай складанай праблемай, то і патрэбы грубіяніць ў яго проста не ўзнікне. Грубасць - гэта ахоўная рэакцыя, спроба адгарадзіцца ад допыту. Асабліва часта гэта ўзнікае, калі чалавек не ўпэўнены, што вашая зацікаўленасць шчырая.
Праблемай можа быць што заўгодна - ад фінансавага становішча сям'і да адчування ўласнай бездапаможнасці ў сувязі з якой-небудзь сітуацыяй. У любым выпадку задаволенае, шчаслівае дзіця ніколі не будзе грубіяніць.
Варта задумацца - чаму дзіця не жадае абмяркоўваць гэтую праблему з вамі? Баіцца пакрыўдзіць? Не давярае? Баіцца сказаць? Вось тыя пытанні, якія павінны задаваць сабе бацькі, а зусім не "як ты пасмеў размаўляць са мной у такім тоне".
Што рабіць, калі дзіця грубіяніць?
1. Па-першае, паспрабаваць зразумець прычыну. Добра, калі ў вас з дзіцём цёплыя, сяброўскія ўзаемаадносіны. Калі не - паспрабуйце іх наладзіць.
2. Па-другое, заставацца спакойнымі. Калі вы таксама будзеце злавацца і пяройдзеце на тую ж манеру зносін, прайграюць усе.
3. Па-трэцяе, даць зразумець, што такія паводзіны не маюць сэнсу. Яны не прынясуць чаканых вынікаў - вы не пойдзеце на падставе ў эмоцый, і нічога істотна не зменіцца.
4. Па-чацвёртае, нельга давіць на дзіця. Спытаўшы сто разоў "што ў цябе здарылася?", вы наўрад ці пачуеце праўду, калі вам яе не сказалі пасля першага пытання.
Уявім сітуацыю: хлопчыка не прымаюць у новай школе. Ён засмучаны і, хоць звычайна ветлівы, прыйшоўшы дадому і на пытанне "што здарылася?" моўчкі ляснуў дзвярыма і замкнуўся ў пакоі. Няма сэнсу ціснуць на яго. Ён выслухае вас, але яго галава і думкі будуць занятыя ягонай праблемай.
У наступны раз, магчыма, ён і стрымаецца, але толькі для таго, каб не чуць новых пытанняў. Іншай будзе рэакцыя, калі з-за дзвярэй мама спакойна скажа: "Мне балюча бачыць цябе такім. Пакуль ты маўчыш, я не ведаю, як табе памагчы. Калі ласка, не рабі так больш. Калі супакоішся - прыходзь, мы пагаворым і паспрабуем вырашыць тваю праблему разам. Я люблю цябе, што б ні здарылася."
Цалкам магчыма, што ён і не выйдзе з пакоя. Верагодна, што нават нічога не скажа. Магчыма, нахаміць ізноў. Але тое, што запомніць - гэта дакладна. Хай на міліметр, але вы станеце бліжэй адзін да аднаго. Ідучы гэтым шляхам, аднойчы вы зможаце дацягнуцца адзін да аднаго і пагаварыць. Магчыма, гэты шлях будзе доўгім, але ўсю дарогу дзіця будзе ведаць, што ён не адзін. Гэта ж так важна - адчуваць, што ты не адзін, што ў свеце ёсць хтосьці, хто прымае цябе такім, які ты ёсць.
Падрыхтавала Вольга Парада