«Каб дзяцей не толькі любілі, але каб яны самі ведалі, што іх любяць». Дон Боско. Разумець, што вас любяць. Вось у чым сакрэт шчасця. У сям'і ў кожнага члена павінна быць яўная шыльда на грудзях: «Ты незаменны для мяне».
А на самой справе, паміж бацькамі і дзецьмі часцей за ўсё чуюцца загады, вымовы, пагрозы, натацыі. Штосьці альбо банальнае, накшталт: «Ну-ка, варушыся, падцягніся, паспяшайся, не чапай, глядзі мне, з'еш усё, не пэцкай, памаўчы, кажы ж, ну!, прасі прабачэння, скажы "Добры дзень", ідзі сюды, не перашкаджай, не бегай, глядзі, не ўпадзі, ну, я ж табе казала, што ўпадзеш !, табе ж горш, вечна ты не слухаешся, нічога ты не ўмееш, ідзі спаць, уставай, а то спознішся, у мяне справы ... »
З самымі добрымі намерамі, бацькі і маці кружаць каля дзяцей, падобна зграі раззлаваных вос. Іх раззлаванае «гудзенне» становіцца свайго роду фонам у сям'і. Дзеці абараняюцца, папросту не слухаючы. У бясконцай блытаніне банальных загадаў і наказаў і тыя важныя словы, якія бацькі кажуць дзецям, падаюць у пустэчу. Самая кепская, што пры гэтым атмасфера ў сям'і пагаршаецца з-за пастаяннага ўзаемнага раздражнення.
Але ж ёсць некаторыя словы, якія могуць змяніць клімат у сям'і, больш за тое - закласці асновы пазітыўнага ўяўлення аб сабе, што зусім неабходна для нармальнага росту дзяцей. Вось, напрыклад:
1) «Я цябе люблю». Гэтыя словы навязлі ў вушах, калі мы слухаем песенькі і глядзім тэлевізар: але бацькі і дзеці занадта часта пра іх забываюць. А ў іх закладзена велізарная сіла: кожны дзень кожны з дзяцей павінен чуць ад мамы і таты словы: «я цябе люблю».
2) «Ты вельмі прыгожы». Іншымі словамі, дзецям патрэбныя кампліменты. Некаторыя людзі робяць кампліменты ўсім, як толькі выйдуць з хаты, а дома нікому ніколі. Ці можа дзіця верыць у сябе, калі бацькі ніколі не кажуць яму кампліментаў (нават з нагоды яго знешнасці, і асабліва наконт яе!)?
3) «Я шчаслівы, што ты ў мяне ёсць». Абавязкова трэба сказаць гэта. Занадта шматлікім дзецям здаецца, што яны ўсяго толькі непатрэбны цяжар або і таго горш, няшчасце ў жыцці бацькоў.
4) «Разлічвай на мяне». Дзіця абавязкова павінна ведаць; што б ні здарылася, гэтыя людзі - яго маці і бацька - выратуюць яго. У нашым грамадстве яны не могуць разлічваць больш ні на каго.
5) «Што ты пра гэта думаеш». Свядомасць, што тыя людзі, якімі ён больш за ўсё захапляецца, тата і мама, сапраўды хочуць даведацца яго меркаванне, перапаўняе дзіця гонарам. Дзякуючы гэтаму, ён адчувае сябе паўнапраўным членам сям'і. А бацькі заўважаюць, што дзеці таксама здольныя праявіць сапраўдную мудрасць.
6) «Калі хочаш, паплач». Кожнаму чалавеку патрэбен хтосьці, да каго ён можа звярнуцца, каб усе выказаць, будучы ўпэўнены, што яго прымаюць без асуджэння. Хтосьці, перад кім яму не трэба хавацца. Хтосьці, каму ён можа сказаць: Ну добра, добра». Дзве рукі, сэрца і глыбокае разуменне.
7) «Мне хочацца паслухаць цябе». Гэта азначае - не заставацца абыякавым да таго, што адбываецца ў жыцці дзяцей. Сказаныя ў патрэбны момант словы «раскажы-ка мне» часцяком руйнуюць сцяну маўчання, якая заўсёды можа кінуць злавесную цень на адносіны паміж бацькамі і дзецьмі.
8) «А чаму ты не хочаш?» Пачуцці малых гэтак важныя і вартыя павагі, як і пачуцці дарослых. А на самой справе, часцяком імі грэбуюць, лічачы іх нікчэмнымі.
9) «Я давяраю табе". У дзяцей бываюць сур'ёзныя прычыны ўсумніцца ў сабе. Заахвочванне з боку бацькоў - то адзінае, што па-сапраўднаму стымулюе чалавека праявіць ініцыятыву.
10) «Так добра, што мы разам!» Немагчыма добра развівацца, калі не адчуваеш, што без цябе сям'я не будзе шчаслівая.
Па кнізе: Бруна Ферэра «Задаволеныя бацькі. Сістэма Дона Боско ў сям'і»
Падрыхтавала Вольга Парада