Наступны фрагмент біяграфіі Кароля Вайтылы прысвечаны часу, які ён правёў на паланістыцы. Навуцы, якая не была доўгай, але пакінула шмат успамінаў і была вельмі змястоўнай.

“Я, асабіста, з цягам часу, бачу ўсё лепш,

як шмат я маю дзякуючы ўніверсітэту:

замілаванне да праўды, паказанне шляхоў яе пошуку”¹.

Дня 3 траўня 1938 года Кароль Вайтыла прыняў сакрамант канфірмацыі. Некалькі дзён пазней – 14 траўня – здаў экзамен сталасці і летам перасяліўся разам з татам ў Кракаў². “Кракаў я лічыў і да сёння з нязменным пачуццём лічу “маім” горадам” ³.

У гэтым самым годзе Кароль распачаў вывучаць польскую філалогію на факультэце філасофіі Ягелонскага ўніверсытэта. Аднак скончыў ён толькі першы курс, бо 1 верасня 1939 года пачалася Другая сусветная вайна. 6 лістапада гэтага ж года немцы зліквідавалі ўніверсітэт, вывозячы яго прафесараў у канцэнтрацыйны лагер у Заксенхаўзен⁴.

Гэта быў толькі пачатак універсітэцкага досведу Кароля. “Ягелонскаму Універсітэту ў Кракаве я вінен навучанне і першы досвед ўніверсітэцкі. Досвед гэты выціснуў у маёй свядомасці і ўсёй асабовасці глыбокія сляды на цэлае жыццё”⁵. Не гледзячы на тое, што малады Кароль навучаўся ўсяго год на польскай філалогіі, ён змог вынесці з таго кароткага часу навукі каштоўныя веды. “Адкрываючы слова праз літаратуразнаўчае ці моўнае навучанне, я не мог не прыблізіцца да таямніцы Слова – гэтага Слова, аб якім штодзённа гаворым у малітве Анёл Панскі: “І Слова стала целам, і пасялілася між намі” (Ян 1, 14). Пазней я зразумеў, што гэтае навучанне на паланістыцы прыгатавала ўва мне грунт для іншага напрамку зацікаўленасцяў і навучання: маю на ўвазе філасофію і тэалогію”⁶.

Ужо будучы папай ён будзе ўспамінаць: “Нашу глыбока запісаны ў маёй памяці гэты адзін год перадваеннага навучання: усё ўніверсітэцкае асяроддзе, прозвішчы вялікіх прафесараў, быць вучнем якіх я меў шчасце, твары калегаў, з якімі ў большасці мяне раздзялілі гады 1939-1945. (...) Хачу дадаць, што на гэтым гадавіку навучалася шмат літаратараў, паэтаў. Некаторыя з іх сёння (1979 год) з’яўляюцца вельмі вядомымі”⁷.

Малады Кароль пісаў таксама вершы. Падчас навукі на паланістыцы і некаторы час пасля ён наведваў спатканні літаратурнай групы і пісаў уласныя вершы. Першы томік яго твораў, якія пісаў яшчэ як быў вучням, а пасля ўжо студэнтам паланістыкі, меў назву “Рэнэсансавы псалтыр” і быў прысвечаны маме, Эміліі Вайтыле. Томік пабачыў свет ажно ў 1999 годзе, пасля згоды Яна Паўла.

Emilii, Matce mojej

Nad Twoją białą mogiłą

białe kwitną życia kwiaty –

– o, ileż lat to już było

bez Ciebie – duchu skrzydlaty –

Nad Twoją białą mogiłą,

od lat tylu już zamkniętą,

spokój krąży z dziwną siłą,

z siłą, jak śmierć – niepojętą.

Nad Twoją białą mogiłą

cisza jasna promienieje,

jakby w górę coś wznosiło,

jakby krzepiło nadzieję.

Nad Twoją białą mogiłą

klęknąłem ze swoim smutkiem –

o, jak to dawno już było –

jak się dziś zdaje malutkiem.

Nad Twoją białą mogiłą,

o Matko – zgasłe Kochanie –

me usta szeptały bezsiłą:

– Daj wieczne odpoczywanie –

__________________________________________

¹Szósta podróż apostolska Jana Pawła II do Ojczyzny, Kraków 1997.

²Jan Paweł II nasz wielki święty, Kraków 2013.

³Jan Paweł II w Polsce 1979, 1983, 1987, Warszawa 1989.

⁴Jan Paweł II nasz wielki święty, Kraków 2013.

⁵Uniwersytety w nauczaniu Jana Pawła II, Warszawa 1999.

⁶Dar i tajemnica, Kraków 1996.

⁷Uniwersytety w nauczaniu Jana Pawła II, Warszawa 1999.

Крыніца: filmpolski.pl, merlin.pl

Падрыхтавала Кацярына Паўлоўская