Быць побач з хворымі

Ва ўспамін Маці Божай з Люрда, 11 лютага, у паўсюдным Касцёле адзначаецца Сусветны дзень хворага. Яго дэвіз – “Будзьце міласэрнымі, як і Айцец ваш міласэрны” (Лк 6, 36).

Як падкрэслівае Папа Францішак у сваім пасланні з гэтай нагоды, тэма, выбраная на сёлетні Дзень хворага, які адзначаецца ў 30-ы раз, “схіляе нас найперш звярнуць позірк на Бога, “багатага на міласэрнасць” (пар. Эф 2, 4), які заўсёды глядзіць на сваіх дзяцей з айцоўскай любоўю, нават тады, калі яны ад Яго аддаляюцца”.

Пантыфік дадае, што заклік Езуса быць міласэрнымі, як Айцец, набывае асаблівае значэнне ў выпадку працаўнікоў службы аховы здароўя. “Я думаю пра ўрачоў, санітараў і санітарак, лабараторных дыягностаў, тых, хто асістуе ў лячэнні і апецы над хворымі, а таксама пра многіх валанцёраў, якія прысвячаюць свой каштоўны час церпячым”, – піша Папа.

Па словах Святога Айца, штодзённае служэнне ўсіх працаўнікоў аховы здароўя, якое выконваецца з любоўю і кампетэнтнасцю, выходзіць за межы працы і становіцца місіяй. “Вашы рукі, якія дакранаюцца да церпячага цела Хрыста, могуць быць знакам міласэрных рук Айца. Усведамляйце вялікую годнасць вашай працы, а таксама адказнасць, якая з ёй звязана”, – адзначае Пантыфік.

Ён падкрэслівае, што хворы заўсёды важнейшы за яго хваробу, таму ў кожным тэрапеўтычным падыходзе нельга забываць пра тое, каб выслухоўваць пацыента, яго гісторыю, страхі і асцярогі.

“Нават тады, калі нельга вылечыць, заўсёды можна атачыць апекай, заўсёды можна суцешыць, заўсёды можна ўчыніць, каб пацыент адчуў блізкасць, якая сведчыць пра зацікаўленасць асобай больш, чым яе хваробай”, – заўважае Папа.

Сусветны дзень хворага, па словах Пантыфіка, – гэта і добрая нагода засяродзіць увагу на месцах апекі, дзе прабываюць людзі пажылыя, самотныя, закранутыя хваробай і цярпеннем, якія з’яўляюцца каштоўным скарбам, які належыць берагчы і падтрымліваць. На тэрыторыі нашай Гродзенскай дыяцэзіі функцыянуе Дом міласэрнасці ў Каменцы (Шчучынскі дэканат), дзе сёння знаходзіцца больш за 80 хворых і пажылых людзей. Домам міласэрнасці кіруе супольнасць Сясцёр Маці Міласэрнасці (Вастрабрамскай).

Таму ў гэты дзень хочам таксама звярнуць наш позірк менавіта на тых людзей, якія прабываюць у Каменцы і ў многіх іншых месцах – шпіталях, у сябе дома, у дамах грамадскай апекі, – якім не чужыя боль і цярпенне, якія кожны дзень нясуць цяжар сваёй хваробы.

Блізкасць да хворых і апека над імі – заклік Хрыста да ўсіх Яго вучняў. Служэнне суцяшэння – задача кожнага ахрышчанага, які памятае словы Езуса: “Быў хворы, і вы адведалі Мяне” (Мц 25, 36).

Няхай Сусветны дзень хворага будзе для нас не толькі нагодай да малітвы за хворых, але найперш няхай узбудзіць наша ўяўленне пра міласэрнасць, каб мы здолелі паспяхова прыйсці да іх з дапамогай.

Kс. Юрый Марціновіч

Друкаваць

На Грамніцы

Свята Ахвяравання Пана, якое адзначаецца ў Каталіцкім Касцёле 2 лютага, з'яўляецца адным з самых старажытных хрысціянскіх святаў. У гэты дзень вернікі ўшаноўваюць Езуса Хрыста, Святло свету. У Евангеллі згадваецца ўнясенне Дзіцяці Езуса ў святыню і абрад ачышчэння Найсвяцейшай Панны Марыі. У нас гэта свята таксама носіць назву Маці Божай Грамнічнай альбо Грамніцы.

2 лютага вернікі прыносяць у касцёл васковыя свечкі, часам аздобленыя зелянінай і стужкамі. Лічыцца, што свечкі, асвячаныя падчас святой Імшы, набываюць незвычайныя ўласцівасці і моц, абараняючы, напрыклад, ад грому і маланкі падчас навальніцаў. Адсюль і назва «грамніцы».

Свечка ў многіх культурах сімвалізуе духоўнае прасвятленне. У хрысціянстве запаленая свечка сімвалізуе Хрыста як Уваскрослае Святло свету, а таксама Касцёл, радасць і сведчанне веры.

Раней існаваў звычай, што ў свята Маці Божай Грамнічнай, пасля вяртання з касцёла запаленай свечкай малявалі знак крыжа на бэльцы столі, тым самым абараняючы дом ад розных няшчасцяў. Цяпер гэтага звычаю амаль не прытрымліваюцца. Раней свечкі абавязкова рабіліся з воску і пасля запальвання яны прыгожа пахлі, а сам пах меў гаючыя ўласцівасці. Таксама ўдыхалі дым ад патухлай свечкі, каб засцерагчыся ад хваробаў горла.

Асвячаныя ў касцёле грамнічкі паважліва захоўваліся ў хатах, звычайна каля т.зв. хатняга алтарыка. Падчас навальніцы ў акно ставілі запаленую свечку са святым абразом з вераю, што яна абароніць дом ад маланкі. Полымя свечак суправаджала і веснавыя шэсці па палях, каб прадухіліць неўраджаі, няшчасці, пошасці і хваробы раслінаў.

Запаленыя грамнічкі ўкладалі ў рукі паміраючаму, і гэта азначала, што, як і «мудрыя панны», ён выйшаў з запаленай лямпай насустрач свайму Жаніху. Грамніцы захоўваліся ў годным месцы і выкарыстоўваліся толькі ў рэлігійных мэтах.

Згодна з народнымі прыкметамі, Маці Божая Грамнічная распачынала «канец зімы», таму людзі казалі: «На Грамніцы палова зіміцы», або пра жніво: «На Грамніцы светла, у хляве цесна». Было распаўсюджана перакананне, што Маці Божая з'яўляецца Апякункай гаспадарак і людзей, абараняючы іх ад нападаў ваўкоў.

Свечка веры

Першы раз мы атрымліваем запаленую свечку падчас хросту, і гэта азначае, што мы запальваем святло веры ў нашай душы. Гэта знак таго, што Хрыстус атуляе нас сваімі сіламі і сваім святлом. Другі раз свечка запальваецца падчас Першай святой Камуніі. У многіх сем'ях існуе прыгожы звычай захоўваць хрысцільную свечку да Першай святой Камуніі і нават да шлюбу. Яе таксама кожны год прыносяць у касцёл у Вялікую суботу, каб запаліць яе ад новаасвячанага Пасхалу.

Давайце часцей запальваць грамніцы. Запальвайма іх у нашых дамах, калі ўспыхваюць «буры», сваркі, калі ледзяны град знішчае пасевы ўзаемнага кахання, калі ўспыхвае полымя зайздрасці, калі ўзнікае пагроза ад патопу прагнасці. Няхай грамнічныя свечкі будуць не толькі адной з рэчаў, якія проста захоўваюцца ў нашым доме: запальвайма іх таксама, калі хто-небудзь з дамачадцаў цяжка хворы, калі яго абрабавалі, напалі, падманулі, зняважылі, пакінулі. Адновім звычай даваць яе ў рукі паміраючым, якія пакідаюць гэты свет...

Была такая гісторыя. Маці, якая безвынікова старалася вызваліць дачку ад нарказалежнасці, расказала, што некалькі гадоў таму яна прынесла з касцёла благаслаўлёную свечку, і яе дачка наркаманка спытала, для чаго яна. Маці, расказваючы легенду пра Маці Божую Грамнічную, якая ахоўвае паселішчы ад ваўкоў, запаліла на стале свечку і прамовіла малітву «Тваёй абароне...». Калі яна скончыла, то папрасіла дачку дастаць з шуфляды свечку з дня хросту і запаліць яе. Калі дзве свечкі гарэлі, яны разам яшчэ раз памаліліся «Тваёй абароне...», а потым паклалі свечкі на месца. З гэтага дня ў жыцці дачкі гэтай жанчыны наступіў пералом. Яна распачала адпаведнае лячэнне і за кароткі час здолела пабароць залежнасць. На пытанне, як ёй гэта ўдалося, яна сказала: «Калі я адчуваю слабасць, я запальваю грамнічную свечку, і гэта дае мне сілы».

Паводле "Аve Maria"

Друкаваць

Супольна будаваць еднасць

Тыдзень малітвы аб еднасці хрысціян, які ўжо на працягу многіх гадоў перажываем на пачатку года, заўсёды з’яўляецца вельмі важнай падзеяй, таму што еднасць – самая вялікая патрэба нашага часу. Ад яе залежыць верагоднасць хрысціянства і будучыня свету.

Езус Хрыстус перад сваім Унебаўшэсцем пакінуў нам еднасць як запавет, молячыся аб ёй: “Ойча, каб усе былі адно” (параўн. Ян 17, 21). Ён таксама паказаў нам шлях да еднасці, даўшы запаведзь, якую акрэсліў як новую і сваю: “Любіце адзін аднаго, як Я палюбіў вас” (параўн. Ян 15, 12). Сказаў, што менавіта ўзаемная любоў з’яўляецца візітоўкай хрысціян: “Па гэтым усе пазнаюць, што вы Мае вучні, калі будзеце мець любоў адзін да аднаго” (Ян 13, 35). Сапраўды, першыя хрысціяне вельмі стараліся гэта рэалізаваць. Іх супольнасці былі настолькі згуртаваныя, што нават язычнікі былі ўражаны і казалі: “Паглядзіце, як яны любяць адзін аднаго і гатовыя аддаць жыццё адзін за аднаго”.

Цягам часу і стагоддзяў Касцёлу давялося абараняць праўды веры, якім пагражалі многія ерасі. Рашучая абарона праўды ўзяла верх над духам братэрскага дыялогу, а з другога боку няўмольная афірмацыя памылак узамен паслухмянасці прывяла да першых, а затым і наступных расколаў. Сёння ў свеце замест аднаго Хрыстовага Касцёла існуе больш за 400 Касцёлаў і хрысціянскіх супольнасцей. Свет, які глядзіць на нас, ужо не кажа: “Паглядзіце, як яны любяць адзін аднаго”, а хутчэй: “Паглядзіце, як яны падзелены паміж сабой”.

“Верыць у Хрыста – значыць жадаць еднасці; жадаць еднасці – значыць жадаць Касцёла; жадаць Касцёла – значыць жадаць камуніі ласкі, якая адпавядае плану Айца, распачатаму перад усімі вякамі” (Ян Павел II, “Ut unum sint”, 9).

Таксама па гэтай прычыне ў сучасным свеце распаўсюджваюцца разнастайныя ідэалогіі, іншыя рэлігіі і пашыраецца атэізм. Калі мы, хрысціяне, становімся непраўдападобнымі, людзі шукаюць праўду ў іншым месцы. У такой сітуацыі можна думаць так: “А што я магу зрабіць? Справа адзінства хрысціян – гэта справа кіраўнікоў Касцёла, а не мая”. Не зусім! Таму што кожны хрысціянін пакліканы будаваць еднасць. Сапраўднага хрысціяніна павінна непокоіць кожная спрэчка, кожны канфлікт і нават простае непаразуменне паміж людзьмі, асабліва тое, прычынай якога стаў ён сам.

“Хрысціяне іншых канфесій з іх традыцыямі і гісторыяй – гэта дары Божыя, гэта дары, якія прысутнічаюць на тэрыторыях нашых дыяцэзіяльных і парафіяльных супольнасцей. Давайце пачнём маліцца за іх, а калі магчыма, то разам з імі” (Францішак, агульная аўдыенцыя 20 студзеня 2021 г.).

Экуменічнае набажэнства ў гродзенскім катэдральным касцёле св. Францішка Ксаверыя, 2018 год

Таму гэты тыдзень з’яўляецца для нас магчымасцю праверыць, ці будую я адзінства найперш там, дзе жыву, у сваім асяроддзі, у сям’і, з суседзямі, на працы, у парафіі. Бо паўсюль сустракаю сваіх братоў. Гэта вельмі канкрэтны заклік кожнага з нас да еднасці, да таго, каб пачаць бачыць у навакольных людзях родных, у целе якіх цячэ тая ж кроў. Мы ўсе як хрысціяне з’яўляемся сваякамі, бо нас яднае кроў Хрыста. Таму што праз святы хрост мы сталі членамі Містычнага Цела Хрыста – Касцёла. Каб наш арганізм быў здаровым, кроў павінна ў ім цыркуляваць. Так жа і ў целе Хрыстовым. Кроўю Хрыстовага цела з’яўляецца любоў. Касцёл будзе жывы і здаровы, калі любоў Хрыста, дадзеная кожнаму з нас праз Эўхарыстыю, будзе перадавацца далей іншаму чалавеку і цыркуляваць паміж усімі намі. Толькі так Касцёл можа жыць і выконваць сваю місію, быць прыкладам для свету і евангелізаваць яго.

Хрысціянства – гэта жыццё ва ўзаемнай любові. Калі мы не жывём ва ўзаемнай любові, мы, хрысціяне, не з’яўляемся сабой і не выконваем сваю місію. Памятайма пра гэта. Давайце глядзець адзін на аднаго як на сваякоў. Калі ўзнікаюць разыходжанні ў інтарэсах, калі адбываюцца нейкія непрыемныя падзеі, паразмаўляйма пра гэта ў духу адкрытасці, дыялогу, слухання і разумення прычын другога чалавека, гатовыя папрасіць прабачэння або дараваць. Тады цяжкасці нас не раздзеляць. Калі мы пачнём будаваць еднасць у сваім асяроддзі, у розных сітуацыях штодзённасці, тады зробім свой невялікі, але незаменны ўклад, каб еднасць хрысціян развівалася і ў шырокім маштабе – паміж Касцёламі. Тады мы пачнём жыць новай культурай – культурай дыялогу, справядлівасці і міру, а таксама падрыхтуем лепшы свет для будучых пакаленняў.

Паводле "Слова Жыцця", кс. Юрый Марціновіч

Друкаваць

Нязвыклая ў вачах Бога

Ва ўрачыстасць Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі Касцёл запрашае ўсіх людзей углядацца ў прыклад звычайнай дзяўчыны, але, аднак, нязвыклай у вачах Бога.

Унікальнасць Марыі заключалася не толькі ў Божай абранасці, але і ў тым, што Яна змагла адказаць на гэты дар паслухмянасцю і бездакорным выкананнем Божай волі. Што яшчэ адрознівала Марыю ад іншых, дык гэта Яе чыстае сэрца і бязмежны давер да Бога. Яна была вялікай, таму што была поўная Бога. Прыклад Беззаганнай кажа нам, што мы вялікія не з-за свайго прозвішча, якое, магчыма, дасталася нам у спадчыну, не з-за сваёй працы, пасады, ведаў. Мы важныя настолькі, наколькі наша сэрца “поўнае ласкі”. Гэта значыць, ці дастаткова яно поўнае Бога і адчувальнае, каб мець магчымасць адказаць “так” на прапанову Пана.

Папа Пій IX, абвяшчаючы дагмат аб Беззаганным Зачацці Марыі, прызнаў, што Яна не толькі не здзейсніла ніводнага граху, але і была захавана ад агульнай чалавечай спадчыны, якой з’яўляецца першародны грэх.

У момант Звеставання Марыя адным сваім словам дазволіла Богу здзейсніць нешта вялікае. І дзякуючы гэтаму Яна заслужыла тытул Беззаганнай. Згода Марыі стаць Маці Хрыста і немарнаванне атрыманай ад Бога ласкі вучыць нас, як у сваім жыцці адказваць Усемагутнаму. Гледзячы на сваё жыццё, мы разумеем, што яно няпростае. Бог хоча, каб мы далі Яму шанс здзейсніць вялікія рэчы ў нашым пакліканні. Для кожнага чалавека Бог падрыхтаваў план. Ён даў нам таленты і здольнасці, каб мы як мага лепш выконвалі сваё пакліканне. Нам са свайго боку застаецца дазволіць Богу ажыццявіць гэты план. Прыклад Беззаганнай дапамагае і заахвочвае не марнаваць тое, што кожны дзень атрымліваем ад Усемагутнага. І адным з дароў, якія мы атрымалі, напрыклад, у сакраманце святога хросту, з’яўляецца пакліканне да святасці.

Марыя Беззаганная вучыць сваіх дзяцей, што святасць – гэта задача не толькі на некалькі гадоў, але на ўсё жыццё, і яна здабываецца праз вернасць свайму пакліканню ў штодзённым выкананні дадзенага слова, нават калі гэта каштуе нам шмат намаганняў і ахвяр. Марыя рэалізавала сваю святасць у простай штодзённасці, кожны дзень пацвярджаючы ўласнае “так” у сваім жыцці. Калі Яна як выбраная сказала “так”, ніколі не здраджвала свайму слову, а выконвала яго кожны дзень, служачы Богу.

Кожны з нас быў пакліканы Богам, каб наша жыццё стала штодзённым адказам на тое, што Бог хоча зрабіць для нас. Са свайго боку нам застаецца паверыць, што Бог не карыстаецца чалавечымі “кастынгамі”, каб выбраць для спецыяльных заданняў. Ён ведае, як найлепш асвяціць сціплае жыццё простага чалавека. І ўказальнікам на гэтым шляху з’яўляецца выкананне Божай волі.

Маці Божая навучыла многіх святых, як выконваць Божую волю і жыць у святасці. Сярод іх св. Максіміліян Кольбэ, вялікі шанавальнік Беззаганнай і апякун нашай дыяцэзіі. Аднойчы а. Максімільян прамаўляў канферэнцыю для манахаў. Гвардыян кляштара ў Непакаланаве казаў сваім братам: “Я хачу, каб вы былі святымі. Сапраўды. Але не абы-якімі святымі. Я хачу, каб вы сталі такімі вялікімі святымі, як Марыя”.

Браты з заклапочанасцю глядзелі на а. Максімільяна, які высока паставіў для іх планку. Нарэшце адзін з братоў спытаў: “Але як гэтага дасягнуць?”. Тады а. Кольбэ падышоў да дошкі і намаляваў крэйдай дзве літары “В” – малую і вялікую. І сказаў: “Гэтае маленькае «в» – наша чалавечая воля, твая і мая. А гэтае вялікае «В» – Божая воля. Калі маленькае «в» і вялікае «В» ідуць насуперак адзін аднаму, гэта дрэнна. Тады пра святасць не можа быць і гаворкі. Але калі мы ставім знак роўнасці, калі падпарадкоўваем нашу волю чалавечую волі Божай, тады святасць магчымая, як у Марыі”.

Няхай Марыя будзе для ўсіх нас узорам, як супольна, разам злучыць дзве волі – нашу чалавечую і Божую, а Яе пастава няхай вучыць нас, што Богу варта сказаць “так”!

Урачыстасць Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі святкуем 8 снежня.

Паводле "Слова Жыцця", кс. Юрый Марціновіч

Друкаваць

28 лістапада пачынаецца Адвэнт

Aдвэнт з пункту гледжання літургіі Каталіцкага Касцёла можна падзяліць на два этапы: з пачатку Адвэнту да 16 снежня (час асаблівага чакання паўторнага прыйсця Езуса Хрыста ў канцы часоў) і з 17 да 24 снежня (час непасрэднай падрыхтоўкі да ўрачыстасці Нараджэння Пана).

Нямецкі тэолаг Ханс Урс фон Бальтазар параўноўвае Адвэнт да брамы, праз якую можна ўвайсці ў святыню Божага Нараджэння. Гэтую браму ахоўваюць два “вартаўнікі”. Першы з іх – бескампрамісны, патрабавальны, суровы аскет – Ян Хрысціцель. Другі – пакорны, унутрана засяроджаны, ціхі і сузіральны – Панна Марыя. Паміж Янам Хрысціцелем, апошнім прарокам, які прадказвае прыйсце Хрыста, і Марыяй існуе вялікае адрозненне. Аднак абое незаменныя, каб Бог “мог паставіць паміж намі свой шацёр”.

Касцёл кажа, што Адвэнт – час радаснага чакання прыйсця Хрыста, а адначасова заахвочванне да вырачэння і нават да пакаяння. Як гэта паміж сабой узгадніць?

У Евангеллі на пачатак Адвэнту мы чуем: “Зважайце ж на сябе, каб сэрцы вашыя не былі абцяжараныя абжорствам, п’янствам і жыццёвымі клопатамі. (…) Таму чувайце і маліцеся ўвесь час”. Каб наша чуванне было паспяховым, павінна чуваць не толькі душа, але і цела. Адсюль заахвочванне да посту, не абавязкова толькі ад ежы, а хутчэй ад усяго таго, што нас знявольвае, што робіць нас абцяжаранымі – фізічна, разумова і духоўна.

Чуванне і малітва – гэта суцішэнне і абвастрэнне пачуццяў, гэта ўслухоўванне ў сябе, у іншага чалавека, у Бога. Гэта таксама гатоўнасць да неспадзяванага, да здзіўлення, да таго, што павінна прыйсці.

Кожны пачастунак больш смачны і кожнае свята больш радаснае, калі яны чаканыя, калі, рыхтуючыся да іх, мы ў чымсьці сабе адмаўляем. Таму давайце будзем пасціцца, чуваць і святкаваць, як належыць, інакш усё будзе дарэмна.

Кс. Юрый Марціновіч

Друкаваць

Марыя вядзе да Хрыста

Урачыстасць Найсвяцейшай Панны Марыі Вастрабрамскай, Маці Міласэрнасці, прыпадае на 16 лістапада.

Мы дзеці гэтай зямлі, на якой у пілігрымцы веры, а таксама ў штодзённых сямейных ці прафесійных праблемах нас суправаджае Найсвяцейшая Панна Марыя – Маці Міласэрнасці, таксама вядомая як Маці Вастрабрамская.

Ужо столькі пакаленняў Яна суправаджае людзей гэтай зямлі, суправаджае наш лёс і жыццёвыя шляхі, а таксама вандроўкі па дарогах свету. І ў цяперашняй складанай сітуацыі, калі многія людзі па розных прычынах разбягаюцца па свеце, часта новае жыццё яны пачынаюць будаваць з Ёю – Марыяй Вастрабрамскай, якая з’яўляецца для іх знакам надзеі. Марыя – гэта вялікі дар неба, дзякуючы якому мы адчуваем сябе ў бяспецы і спакоі, асабліва калі ўсклікаем з простай верай і мовай нашага сэрца: “Слаўся, Каралева, Маці Міласэрнасці, жыццё, уцеха і надзея наша, слаўся”.

Мы называем Марыю Маці Міласэрнасці не толькі таму, што Яна была ўнікальным і непаўторным чынам адорана міласэрнасцю і ласкай, што дала свету Езуса, у якім мы бачым міласэрны твар Айца. Марыя з’яўляецца Маці Міласэрнасці яшчэ і таму, што нястомна заступаецца за нас, сваіх усынаўлёных дзяцей, для кожнага просячы ў свайго Сына патрэбныя ласкі і дары. Просячы найвялікшую ласку міласэрнасці, якою Бог можа адарыць кожнага чалавека.

Клапоцячыся пра нас, Марыя выконвае запавет Езуса Хрыста. І гэтая праўда ўтрымліваецца ў тытуле Маці Міласэрнасці. Марыя, перш за ўсё, дапамагае нам ісці шляхам веры, дапамагае быць паслухмянымі волі Айца. Аднак не забываецца і пра паўсядзённыя зямныя справы. Як Маці яна жадае лепшага для сваіх дзяцей – нашага збаўлення. Марыя прагне, каб мы скарысталіся справай Яе Сына Езуса Хрыста. Таму прамаўляе да кожнага: “Няхай Езус будзе лякарствам ад вашых праблем! Толькі Ён можа выратаваць вас! Толькі Ён можа вам дапамагчы!”.

Група вернікаў з Ліды падчас пілігрымкі ў Вільню, 2016 г.

Выява Маці Божай Вастрабрамскай паказвае, колькі намаганняў трэба прыкласці, каб не страціць Марыю на сцежках свайго жыцця. Ад Яе мы можам вучыцца многім каштоўнасцям. Гледзячы на дзве кароны над галавой Вастрабрамскай Панны, успамінаем, што чалавек створаны для Бога, для неба і для вечнасці.

З клопату аб нашым збаўленні Марыя не выконвае кожную людскую просьбу. Яна заўсёды выслухвае нас, але не заўсёды дае тое, пра што просім. Як любая мудрая маці, якая не дасць дзецям усяго. Але Яна робіць гэта для нашага дабра. Часам людзі скардзяцца: “Я столькі прасіў, маліўся Ружанцам, хадзіў на навэнны – і нічога! Я не веру ў дапамогу Марыі!”. Але гэты бунт ці шкадаванне паходзяць ад неразумення, бо Марыя, перш за ўсё, жадае нашага збаўлення і ўсімі сіламі імкнец-ца да яго. Яна робіць усё, каб мы прынялі, што мэта нашага жыцця – збаўленне, а не толькі лепшае здароўе ці самаадчуванне, або вырашэнне нейкай цяжкай і безнадзейнай справы.

Часам Багародзіца дапускае цярпенне дзеля дабра чалавека. Калі ў Фаціме Люцыя папрасіла Марыю ацаліць многіх хворых, Яна адказала: “Некаторых Я вылечу, а некаторых – не. Хай яны спачатку пераменяцца, няхай папросяць прабачэння за свае грахі”.

Мы павінны памятаць, што неаднаразова пакутуем з-за сябе, таму што сапсавалі сваё жыццё. Часта ў такіх сітуацыях няма адзінага рашэння. Патрэбна дапамога Марыі і час, каб укласці ўсё назад.

Перажываючы ўрачыстасць галоўнай апякункі Гродзенскай дыяцэзіі, просьма Марыю, Маці Міласэрнасці, “якая мае трон у Вострай Браме”, каб прывяла кожнага з нас да Хрыста, у якім наша збаўленне!

Паводле "Слова Жыцця", кс. Юрый Марціновіч

Друкаваць

Спыніся на хвіліну, чалавек…

Урачыстасць Усіх Святых і Успамін усіх памерлых вернікаў з’яўляюцца часам, калі свет памерлых судакранаецца са светам жывых.

Часу характэрна няўмольна ўцякаць, незваротна мінаць. З першымі замаразкамі, як і кожны год, надыходзіць лістапад, які адорвае нас сваёй задуменнасцю, смуткам, панурай, дажджлівай аўрай, навязваючы настрой рэфлексіі на тэму мінучасці жыцця.

Як моцна гэтай знешняй атмасферы і клімату адпавядае сваім зместам літургічная ўрачыстасць Усіх Святых і Успамін усіх памерлых вернікаў. У няўмольнай гонцы часу гэтыя святы робяць своеасаблівы пралом, які спрыяе сціранню адрозненняў паміж тым, што ўжо было, што ёсць і што будзе нашай доляй.

Першыя дні лістапада нібы на імгненне прарываюць бар’ер таямніцы паміж жыццём і смерцю і адчувальна дазваляюць нам перажыць праўду веры ў еднасць святых, праўду пра Касцёл, дзе жывыя праходзяць побач з тымі, хто адышоў у вечнасць, хто ўжо спачывае на месцы зямнога адпачынку – могілках. Таму што гэтыя два літургічныя ўспаміны з’яўляюцца часам, калі свет памерлых судакранаецца са светам жывых.

Наведваючы магілы нашых памерлых сваякоў, давайце занясём ім сваю веру. Памолімся за іх Богу, ахвяруем у іх інтэнцыі св. Камунію, атрымаем поўны адпуст.

Паглыбляючыся ў свет памерлых, мы ўваходзім у цішыню і вечны спакой тых, хто ўжо папярэднічаў нам у паломніцтве веры і жыцця да дому Бога Айца. А нашы спачылыя блізкія ўваходзяць у наша мітуслівае, напоўненае шумам штодзённасці і спешкі жыццё, ажыўляючы ўспаміны, якія, абуджаныя, напаўняюць нас сур’ёзнасцю, разважаннямі, роздумам, рэфлексіяй і цішынёй.

Наведваючы могілкі па жаданні ўласнага сэрца, схіляючыся над магіламі блізкіх, мы хочам без лішніх сведкаў, высокіх слоў і мудрых прамоў выказаць сваю простую ўдзячнасць тым, каго ўжо няма побач.

У цішыні ападаючага восеньскага лісця, падмарожанага першымі замаразкамі, у цішыні палаючых лампад прагнем падзякаваць ім за дабро, якое перадалі нам, за каштоўнасці, якія адстойвалі з вялікай адданасцю, за веру, якую захоўвалі, за любоў, якой былі верныя, за надзею, якую не страцілі.

З такім настаўленнем мы хочам занурыцца ў свет памерлых, каб выразіць тую вялікую ўдзячнасць, якой часта не хапала з нашага боку, калі яны жылі сярод нас. Таму што мы былі занадта запрацаваныя і занятыя сваёй шэрай штодзённасцю. Таму што няўменне забываць, прабачаць і мірыцца паўплывала на нашы адносіны з імі. Таму што па-людску заўсёды ўпарта паўтаралі сабе, што яшчэ маем час і ўсё паспеем.

Няхай могілкі стануць месцам, куды мы запросім Езуса. Куды прыйдзем не толькі з кветкамі ці свечкамі, але са словам, што “не ўсё страчана”. Такую ўпэўненасць дае толькі вера. Дык давайце з верай прыйдзем на могілкі.

Наша ўдзячнасць не застаецца без адказу. Мёртвыя, якія, як мы верым, цешацца еднасцю святых, у цішыні і задуменні ўваходзяць у наша жыццё, каб нагадаць праўду аб тленнасці: бо прамінае постаць гэтага свету і людскога жыцця. Яны нагадваюць нам, што час плыве незваротна і яго трэба добра выкарыстоўваць.

Тыя, хто ўжо пакінуў сваю цялесную абалонку, скіроўваюць нам гэты напамін, гэты вокліч. Бо як часта мы забываемся пра асноўныя ісціны. А тады губляем належнае стаўленне да жыцця, якое незваротна праходзіць, да часу, які нам дадзены і які няўмольна прамінае без магчымасці вяртання.

Калі мы ў роздуме, маўчанні і рэфлексіі ўваходзім у свет тых, хто ўжо памёр, абуджаюцца ўспаміны, звязаныя з асобамі, якіх мы любілі, якія былі блізкія нашаму сэрцу і на працягу многіх гадоў з’яўляліся часткай нашага жыцця. І каб не ўпадаць у дэпрэсію з-за таго, што іх ужо няма ў гэтым свеце, успомнім словы адной з асноўных ісцін хрысціянскай веры: чалавечае жыццё змяняецца, але не заканчваецца. А Той, у Каго мы верым, з’яўляецца для нас “уваскрасеннем і жыццём”, таму “калі нават і памром, будзем жыць” (параўн. Ян 11, 25).

Мы верым у Хрыста, верым таксама Хрысту, што з Ім усе ўваскрэснем, каб цешыцца паўнатою жыцця, якое Ён дае сваім вернікам, што добра выкарыстоўваюць час, укладзены ў іх рукі як найвялікшы Божы дар.

Паводле "Слова Жыцця", кс. Юрый Марціновіч

Друкаваць

Мільён дзяцей моліцца на Ружанцы!

Дзеці з усіх кантынетаў злучацца ў Ружанцовай малітве 18 кастрычніка, у Дзень св. евангеліста Лукі, які распавёў гісторыю дзяцінства Езуса і, паводле традыцыі, лічыцца асобай, блізкай Маці Божай. Упершыню ў акцыі “Мільён дзяцей моліцца на ружанцы” прымуць удзел і ўсе дыяцэзіі нашай краіны.

Хлопцы і дзяўчаты злучацца ў малітве ў адной супольнай інтэнцыі – будуць прасіць аб міры і еднасці ў свеце. Адказныя за акцыю асобы з кожнай дыяцэзіі арганізуюць групу дзяцей і іх бацькоў у галоўнай святыні дыяцэзіі. Гэтыя групы будуць бачыць і чуць адзін аднаго праз тэлемост, праводзячы загадзя падрыхтаваную сваю частку Ружанца. Таксама будзе ісці агульная анлайнтрансляцыя мерапрыемства з Мінска, з пляцоўкі ля Хрысціянскага Сацыяльнага Цэнтра. Анлайн-трансляцыя дасць магчымасць далучыцца да акцыі тым, хто плануе збірацца на малітву ў сваім мясцовым касцёле, а не ў цэнтральнай дыяцэзіяльнай святыні.

У нашай дыяцэзіі цэнтрам правядзення акцыі адпаведна будзе гродзенскі касцёл св. Францішка Ксаверыя, а адказны – вікарый парафіі кс. Яўген Амасёнак.

Са слоў святара, на момант напісання матэрыялу, дзяцей з Гродзенскай дыяцэзіі, ахвотных памаліцца Ружанцам разам з усім светам, налічылася амаль 2 000, што не з’яўляецца канчатковай лічбай. Усім хлопцам і дзяўчатам напярэдадні акцыі прапануецца паўдзельнічаць у майстар-класе па вырабе ружанцаў, а пасля – падорыць самастойна змайстраваны ружанец дзіцяці побач. Ад арганізатараў акцыі кожны ўдзельнік атрымае марыйныя ружанцовыя налепкі.

“Я бачу, што дзеці сапраўды разумеюць, што адбываецца ў свеце: што людзі пакутуюць ад пандэміі, што ёсць тыя, хто галадае, што ёсць войны і крызісы. І яшчэ яны разумеюць, што калі хтосьці пакрыўджаны, трэба прасіць у Бога аб дапамозе для гэтага чалавека. Таму, канешне, ім цікава атрымаць падарункі, але яны сапраўды аб’яднаны мэтай – разам прасіць аб супакоі і адзінстве”, – упэўнены кс. Яўген.

Каб акцыя “Мільён дзяцей моліцца на ружанцы” сабрала неабходную, а то і большую колькасць дзяцей па ўсім свеце, далучайцеся да яе духоўна 18 кастрычніка а 18-ай гадзіне вечара беларускага часу або з дапамогай сродкаў анлайнсувязі (падрабязнасці на інтэрнэт-старонцы samaranin.by). Усе неабходныя матэрыялы можна таксама знайсці на партале, прысвечаным міжнароднай акцыі “One Million Children Praying the Rosary”.

– Кс. Яўген, чым дзіцячая Ружанцовая малітва адрозніваецца ад малітвы дарослых?

– Дзеці маюць чыстыя сэрцы, таму і малітва ў іх атрымліваецца вельмі шчырая і даверлівая. Яе галоўная асаблівасць у тым, што яна не спыняецца. Дарослым уласціва апускаць рукі, калі малітва не прыносіць пажаданы плён, дзеці ж будуць яе працягваць. Гэта мы бачым і на прыкладзе фацімскай гісторыі.

– Ружанец – працяглая малітва, якая патрабуе вялікай канцэнтрацыі. Трэба ўмець засяроджвацца на словах самой малітвы, адначасова разважаць Таямніцы і пры гэтым памятаць пра інтэнцыю. Ці гатова малое ўспрыняць такую малітву?

Ці ўвогуле правільна “грузіць” Ружанцам дзіця, а не пачаць, напрыклад, з падлеткавага, свядомейшага ўзросту?

– Па-першае, праблема не ў тым, што Ружанец – гэта працяглая малітва, а ў тым, што ў нашым жыцці надта шмат мітусні і нам увогуле складана знайсці вольны час. У дзяцей няма столькі клопатаў, якія перашкаджалі б выдзеліць час на малітву. І няма столькі крыўд ды правін, што “ўсплываюць” акурат падчас Ружанца і часта замінаюць маліцца дарослым.

Па-другое, падчас малітвы дзецям неабвязкова выходзіць на ўзровень медытацыі над святымі таямніцамі. Як бацькам прыемна і важна, што іх малы проста што-небудзь гаворыць ім, нават нейкую лухту, так і Бог мае патрэбу, каб дзеці звярталіся да Яго, няхай і не да канца ўсведамляючы сэнс сказанага. Для Госпада лічыцца прысутнасць, хай нават дзіця азіраецца навокал падчас малітвы.

– А што наконт патрэбы гэтай малітвы для саміх дзяцей? Сведчыць аб сваёй прысутнасці побач з Богам яны могуць і іншымі спосабамі: нават малітвай сваімі словамі ці добрым учынкам…

– Ружанец змяшчае ў сабе ўсе галоўныя малітвы, таму вучыць аснове размовы з Богам і дысцыплінуе.

Таксама Ружанец – гэта нібы скарочаная Біблія, у якую змешчаны галоўныя моманты нашага збаўлення. Усё Евангелле дзеці наўрад ці прачытаюць ці зразумеюць, а знаёмства з Ружанцовымі таямніцамі – гэта найбольш спрыяльны спосаб пазнаць Бога дзіцячым розумам, усвядоміць каштоўнасць хрысціянскіх ісцін.

Калі з дзяцінства прывучыць хлопцаў і дзяўчат рабіць паўзы для гэтай малітвы, то і пасля яны не будуць такія “забеганыя”, заўсёды будуць мець час для сустрэчы з Богам, а адсюль – і з бліжнім, і з самім сабой. І, канешне ж, Ружанец – гэта заклік да Марыі, на які Яна абавязкова адгукнецца і будзе весці па жыцці, вучыць любові, паслухмянасці, чысціні.

Упершыню малітоўнае чуванне дзяцей прайшло ў 2005 годзе ў сталіцы Венесуэлы Каракасе. Падчас Ружанцовай малітвы групы дзяцей у прыдарожнай каплічцы некалькі жанчын, якія былі разам з імі, адчулі глыбокую прысутнасць Панны Марыі.

Адразу ж прыгадалася абяцанне а. Піо:“Калі мільён дзяцей разам памоліцца Ружанцам, свет зменіцца”. З таго моманту ініцыятыва стала сусветнай, а за яе арганізацыю ўжо на працягу 15-ці гадоў адказвае Папскі фонд “Дапамога Касцёлу ў патрэбе”. Штогод да акцыі далучаюцца новыя краіны. У мінулым годзе ініцыятыва сабрала рэкордную колькасць удзельнікаў, а лідэрамі па колькасці хлопцаў і дзяўчат сталі Польшча і Мексіка.

– Як навучыць дзяцей маліцца Ружанцам і прывіць любоў да яго?

– Карысна можа быць змайстраваць з дзіцём ружанец самастойна, дзесятак пацерак, каб насіць на руцэ. Гэта вельмі намацальны напамін пра сувязь з Богам, да таго ж будзе дапамагаць канцэнтаравацца на малітве. Вельмі важную ролю мае візуалізацыя таямніц. Напрыклад, разважаеце Нараджэнне Хрыста – паказаць стайню і ўявіць, як там было холадна. Неабходна і пастаянства, як варыянт – адзін дзесятак Ружанца штодня.

Аднак галоўнае – прыклад у сям’і. Калі дзіця ўбачыць, як бацька, які з’яўляецца для яго самым моцным, разумным і аўтарытэтным, становіцца на калені перад Госпадам і чытае Ружанец, гэты вобраз захаваецца ў яго свядомасці на ўсё жыццё. І ў любых жыццёвых сітуацыях дзіця будзе наследаваць атрыманаму ўзору.

– Якая галоўная мэта акцыі “Мільён дяцей моліцца на ружанцы”?

– Паспрыяць узрастанню згоды і еднасці ў сем’ях, у народзе і свеце, бо мы верым у моц дзіцячай малітвы. Засяродзіць увагу на актуальнасці Ружанцовай малітвы, каб яна не лічылася доляй старэйшага пакалення, якое часам высмейваюць за “перабіранне пацерак”. І нагадаць бацькам, што адказнасць за духоўную спадчыну ўскладзена на іх. Дзіця само не вырашыць, маліцца яму сёння ці не. Яно само не вырашыць, удзельнічаць у малітоўнай акцыі ці не. У гэтым вельмі важны ўдзел бацькоў.

Паводле "Слова Жыцця", Ангеліна Марцішэўская

Друкаваць